JSf&d&datid
"weede bespreking
uitgesteld?
Gevolgen van den
hongerwinter
Radioprogramma
VOOR
ette werkster
Aank. Magazijnbediende
Dagdienstbode
BAKKERIJ
fuioedelijk zal de ontmoeting tusschen Nederlandsche en Indonesia
ic afgevaardigden, die heden zou plaats hebben, niet doorgaan. Ge
urt het toch nog, dan zullen er geen Engelschen bij de bespreking
enwoordig zijn. „De republikeinsche regeering", zoo gaat het bericht
:der, heeft onder meer overwogen, dat voor de republikeinen de
waren om in deze atmosfeer in Batavia te werken, steeds grooter
rden* Deze mededeeling is afkomstig van Sjarifoedin, den „minister
n Voorlichting" in het kabinet van Sjarir*
Welingelichte Indonesische kringen
ten het niet waarschijnlijk, zoo meldt
iter, dat de Nationale Conventie der
onesiers erin zal toestemmen dat ver-
e besprekingen tusschen Nederlanders
Indonesiërs plaatsvinden, als Rusland,
a, de Ver. Staten en Australië niet
de Britten samen aan de voorberei
den willen deelnemen.
DE GEVECHTEN TE BATAVIA.
)ver de gevechten te Batavia wordt
nader gemeld, dat zij zich voorna-
iijk alspelen op het Koningsplein en in
Tanah-Abang gebied. De jongeren,
op het oogenblik in steeds grooter
ital de stad binnendringen, zijn waar-
ijnlijk leden van de „Pennoeda". de
de Japanners opgerichte en ge-
ende militaire organisatie. Na hun
nst in de stad verspreiden zij zich van
stations, die in het geheel niet onder
ntrole staan, naar de Kampongs, waar
andere jongemannen opstoken.
BURGERS MOGEN BATAVIA NIET
VERLATEN OF BINNENKOMEN.
A.F.P. meldt uit Batavia dat er een
rbod is uitgevaardigd, volgens hetwelk
rgers zich niet naar deze stad mogen
geven, noch haar per trein verlaten,
verbod geldt met ingang van heden,
tusschen gaan de extremisten door met
zenden van versterkingen naar Ban-
n waar alle gezag van Soekarno reeds
BRITSCHE VERSTERKINGEN DOOR
DE LUCHT NAAR SEMARANG.
Reuter's speciale correspondent Noel
Buckley, seint uit Batavia dat de Indone
siërs de wegen naar Semarang hebben
afgesneden waardoor de Britsche en
Britsch-Indische troepen in moeilijkhe
den geraakten. Veertig minuten nadat de
Britten een dringende telefonische oproep
om versterkingen hadden gedaan, stegen
10 Dakota's van het vliegveld bij Batavia
op om in Soerabaja versterkingen te ba
len. Twee compagnieën Britsch-Indische
troepen werden aan boord genomen.
voor Donderdagavond.
HILVERSUM I. 301 M.
6.01 Waterstanden.
6.04 Georges van Parijs.
6.30 Kwartier var. den arbeid.
6.45 Tony Schifferstein.
7.Nieuwsberichten.
7.15 Reportage.
7.30 Cantabile-Septet.
8.01 Nederland herrijst.
8.15 Concertgeb. Ork.
10.15 Mensch en Maatschappij.
10.30 Ensemble George Frank.
11.01 Nieuwsberichten.
11.15 Avondwijding.
HILVERSUM II. 415 M.
6.01 Nieuwsberichten.
6.30 Rhythmkwartet.
7.— Helen Ludolph en Rntger
Sch'oute.
7.30 Programma Ned. Strijdkr.
8.01
8.30
8.45
9.—
9.15
9.45
10.01
Vaudeville-orkest.
Landbouwpraatje.
Jan Corduwener.
Regeeringsvoorl.dienst.
Cabaret-programma.
Avondwijding.
Nieuwsberichten.
10.20 Dansork. van de week.
Leiden kwam er vrij
goed door
Over den verwoestenden in
vloed van de algeioopen hon-
gerwinter op onze volkskracht
rdwenen is en overgenomen door ter-' ^ijn enkele nieuwe gegevens be-
rtsten.
E TOESTAND IN NEDERLANDSCH-
INDIë.
Op Midden-Java ontsponnen zich op-
3 uw gevechten, toen Indonesiërs een in-
neeringskamp bij Amabarawa onder
ur namen. Eenige duizenden vrouwen
kinderen werden hierdoor bedreigd.
zelfdertijd werd een bataljon van de
te Britsch-Indische divisie te Mage-
g afgesneden. Deze eenheid had twee
kenhuizen te Magelang beschermd, toen
patiënten daar geëvacueerd werden,
voet bereikte de legergroep later Am-
rawa.
Ja het Britsche offensief van gisteren is
te Semarang rustig en Engelschen
iken vorderingen.
ONTSTELLENDE CIJFERS OVER DE
ONDERVOEDING
twee-en-een-half maal zoo hoot
was als in de overeenkomsi
week van 1944.
Het „zwakke" geslacht.
In het algemeen bleken de
mannen vrel minder bestand
de „Merdeka" komt een bericht
or, waarin staat, dat de veiligheid van
e Europeanen die'in Oost-Java „onder m
bescherming van het Indonesische twintig procent-, tegenover tien
ilk" leven, in gevaar is, ais Britsche dooden in het eerste halfjaar
niet uit dit gebied worden terug-
troken. De „gouverneur" van Oost-
va heeft een telegram in dezen geest
de „republikeinsche regeering" ge-
nden.
ÏRITTEN UIT MAGELANG TERUG
GETROKKEN.
n officieel Britsch communiqué
»rdt bekend gemaakt, dat alle Britsche
épen uit Magelang zijn teruggetrokken,
ir hun taak beëindigd was. Nederl.
ngen teekenen hierbij aan, dat deze
ik bestond uit ontwapenen der Japan-
rs en het evacueeren der Nederlanders,
wijl een overeenkomst was gesloten
ischen de Britsche troepen en de extre-
sfen dat de Britsche commandant geen
.shntrsdaden van het Nederl. gezag zou
'•felaten.
(ERDEKA" RAADT TERUGTREKKEN
VAN BRITSCHE TROEPEN UIT
OOST-JAVA AAN.
kend geworden. Ze hebben be
trekking op geboorte en sterfte
in bet eerste halfjaar van 1945
en geven een ontstellend beeld
van de gevolgen der ondervoe
ding. De administratieve chaos,
deels veroorzaakt door den be
zetter, deels ontstaan uit het
tegen hem gericht verzet, maak
te de verzameling van gegevens
over het geheele land onmoge
lijk. maar van het verloop in
twaalf groote steden in de Wes
telijke provincies, waaronder
Leiden, wist het Q, B. v. d. St.
toch op de hoogte te blijven.
Het'sterftecijfer steeg
met 120
In deze twaalf steden teza
men. waarin een kwart van de
Kederlandsche bevolking woont,
steeg de sterfte met honderd
Telefoonummers
„De Burcht":
Directie en Redactie 20015
Voor advertenties en
abonnementen 20826.
van 1944 stonden er nu twee-en-
twintig! En dit zijn dan nog
alleen de „gewone" stecfgevaL
len. d.w.z. dat de slachtoffers
van oorlogshandelingen daarin
niet zijn begrepen. Het ergst
was de toestand in Den Hgag
en Rotterdam, waar de sterfte
resp. 143 en 141 pet. hooger was
dan in 1%44.
In verhouding tot de meeste
andere der twaalf steden was de
toestand in Leiden nog vrij gun
stig. Hier steeg de sterfte met
„slechts" 80 pet.
De grootste sterfte werd ver
oorzaakt in begin Februari, toen
het distributiepakket niet meer
dan 340 calorieën per dag be
vatte en in de eerste helft van
Mei. juist voor de geallieerde
hulpvoeding kon worden ver
strekt. In Leiden viel de groot
ste sterfte in de eerste en de
laatste week van Februari, toen
beide malen de sterfte ruim
tegen de ontberingen dan de
vrouwen. In het totaal der
tv/aalf steden steeg de vrouwen-
sterfte n.l. met 73 pet. en de
mannensterfte met 164 pet. Het
is intusschen de vraag of de
wegvoering in krijgsgevangen
schap, voor de arbeidsinzet of
■met de razia's voor zoovel man
nen in de kracht van hun leven
deze verhoudingscijfers niet
sterk zullen hebben beïnvloed.
Voor Leiden waren deze pre-
centages resp. 106 voor de man
nen en 56 voor de vrouwen.
Dat ook de zuigelingensterf
te sterk zou toenemen, was te
voorzien, maar dat het zoo erg
zou worden, zullen weinigen ge
dacht hebben; zij bereikte in
de twaalf steden bijna het drie
voudige van het voorafgaande
iaar.
In Leiden was het met de
zuigelingensterfte nóg ergu;
hier bezweken drie-en-een-half
maal zooveel kinderen beneden
het jaar als in de overeenkom
stige maanden van 1944. Voor
de jongetjes steeg de sterfte tot
328 pet. voor de meisjes zelfs
tot 370 pet. van 1944.
Veel beter brachten de kleu
ters (1 tot 5 jaar) het er in
onze stad af. Voor deze groep
steeg de gemiddelde sterfte in
de twaalf steden tot het dub
bele van 1944, in Leiden slechts
tot 150 pet.
Onder de mannen boven 65
jaar was de sterfte in onze
woonplaats twee-en-een-half
maal zoo groot als in 1944. wat
heel wat gunstiger is dan het
gemiddelde terwijl de vrouwen
boven 65 jaar met een sterfte,
die tot 171 pet. van 1944 geste
gen was, ook nog wat beneden
het gemiddelde bleven.
OMGEVING
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Bevorderlug bij de Alpbensche politie.
Per 15 November is de hoofdagen
van politie, de heer Z. J. van Gijzel,
benoemd tot brigadier en de agent van
politie, de heer H. de Groot, tot hoofd
agent. Tevens is het-corps uitgebreic
met de agenten J. Z. v .d. Kruk en L.
v. d. Steen,^ i*esp. uit Vlaardingen en
Woerden en' met de hulpagenten A
Haasnoot uit Katwijk en J. C. vai
Woerde. uit Nieuwkoop.
Inbraken. De heer J. v. H. kwam
dezer dagen tot de onaangename ont
dekking, dat ongewenschte „gasten",
door het inslaan van een ruitje dc
knip van de deur hadden gehaald en
zich vervolgens uit de voeten hadden
gemaakt met een tweetal bontjassen en
een heerenwinterjas. Als verdacht van
deze diefstal heeft de politie een twee
tal personen t.w. T. en R., in verzeker
de bewaring gesteld,
In dien zelfden nacht werd ingebro
ken in de manufacturenwinkel van de
wed. V., waar de nog onbekende daders
een aantal Amerikaansche wollen de
kens. een groot kwantum zijden kinder
kousen, tapijtwol en andere textielgoe-
deren tot de hunne wisten te maken
ln den nacht van Vrijdag op Zaterdag
werd een groote partij chocolade en an
dere artikelen ontvreemd uit het paK-
huis van de chocolateriehandel van den
heer V. De dieven wisten izch toegang
te verschaffen tot het pakhuis van deze
zaak, door het verwijderen van een
plank van een noodraam. Ook hier tast
de politie omtrent de daders in het
duister.
Vrijdag voormiddag trachtte een ze
kere v. L.. die een goede bekende van
de politie is, in de winkel van den wijn
handel Z. de cassalade te lichten. De
winkeljuffrouw kwam echter juist op
tijd, toen de cassabel overging. Zij riep
de -hulp in van een voorbijganger, waar
op de jongen, via het woonhuis door de
achterdeur de vlucht nam. Een juist
passeerende hulpagent zette de achter
volging in, greep den dief, die toch nog
kans heeft gezien eenig geld uit de lade
te grijpen en dit te verstoppen.
Ik heb u lief mijn Neder
land.
Tijdens uw groote welvaart
heb ik weinig aan u ge
dacht. Maar nu denk ik vaak
aan u. Wij waren rijk en
welvarend en geheel de we
reld wist, dat het ons goeo
ging.
Ja, het ging ons naar
den vleeze. Slechts jam
mer was het, dat onze rijk
dom t e groot was.
Er was zooveel van alle
goede gaven der natuur, dat
de prijzen niet meer loon
den, zeiden de kooplieden.
Hoe
het
dikwijls hebben
zelfgenoegzaamheid
aan ontnomen en reeds groeit
ontevredenheid over regeer
ders. die te veel van ons
vragen. Reeds zijn wij ge
neigd de schuld op anderen
te werpen en wordt de groo
te welvaart van aangebo
den arbeid niet aanvaard.
Het is omdat d e vette
Gij, dooden, die behoordet Egyptische jaren te zeer
onze verbeelding prikkelen,
wilt dat uw leven niet- Het is omdat wij nog te
vergeefs geleefd, uw dood veel achter ons zien en er-
met vergeefs gestorven is. varen hetgeen wij moeten
Gij wilt, dat wij meer aan missen van de geneugten des
wij Nederland zullen denken, ik levensdie ons niet ge-
heb uw wil zoo duidelijk lukkig maken.
gers en de Brabanders best
in staat zouden zijn zelf een tot de besten van ons volk
eigen bescheiden bestaan te
verdienen.
Wanneer men dezelfde hoe- op onze reizen naar het bui- gevoeld toen ik in den zo- Dooden, leert ons den weg
veelheden zou hebben kun- tenland 's zomers naar de mer van de. vrede op den te zien. vóór ons uit, den
nen verkoopen, maar tegen badplaats, en 's winters naar
betere prijzen, zou men nóg de wintersport herhaald:
laten middag stond
hoogte van het duin.
weg, dien wij mceten gaan.
niet naar een rijke, maar
Holland is een rijk land. ik n beneden mij zag in uw naar een gelukkige toe-
meer hebben kunnen verdie
nen. Nimmer kwam het in ons op zoo juist geopend massa-
Zooveel was er, dat wij te vragen of ook de Staat der graf.
den eerbied voor ons dage- Nederlanden rijk en welva- j)e vijand was gevlucht.
komst, waarin gemeen
schap geen ijdel woord is
Tjjauvi wao S„T1UW111. en vaderland geen holle
lijicsch brood verloren. Het rend was en onze Neder- Oi^ leven" werd" ni^Ya"nTer k,ank' die niet in het hart
geld speelde zoo'n groote landsche gemeenschap geluk- bedreigd. Nederland deed "weerklinkt en geen be-
dat wij de beteekenis kig. Gij, Nederland, mocht
den arbeid niet meer ons niet te veel kosten. Wij
rol,
van
zagen
zenden, die werken wilden onze belastingcenten
de dagelijksche nooddruft kregen. Was zoo'n
gaven, zonder dat zij de ze- zooveel belasting
gening van den arbeid deel- waard? Was zoo'n dure
achtig werden. schuit voor de verdediging
ons weer vrij ademen. De
zon speelde over het duin
aan honderddui- rekenden uit wat wij voor en Augustuslucht was zoo
-J~- terug
Staat
reidheid schenkt tot het of
fer.
Dooden, leert ons te le-
mooi als zii in die maand en vet' ™or, anderen en niet de
in geen enkele andere is. wereld te doen draaien om
we. yoor ons de zee, die wij in on£ e,Ken kleine ik.
hadden gezienDe 1S n0« 'anz en
zwaar.
geen jaren
de wind bracht
Ons voedsel haalden wij van Indië nu wel noodig? „^1, lot ons 0or. God. wat Nederland bloeit uit vele
•goedkoop uit alle deelen der En dat leger, och, tegen is ons jan<1 sch0ón. Ik zou wonden en heeft zich zelf
wereld. Importeurs en bin- een groot land kunnen wij jn het mooiste berg- n°2 niet weergevonden.
nenlandsche handel verdien- toch niet vechten en tegen
den daaraan goed geld. maar een klein land willen wü
de boer kon zijn pacht niet niet vechten. Nederland is
meer opbrengen en van uw neutraal. Nederland is vre-
land dat mij uw horizonten
zou verbergen.
Gij wilt, dooden, en gij ze-
meer oporengen en van uw neuiraai. neucr.auu v,c- het'ons met uw star_ Er is een Nederland, dat
grond. Nederland, zei men delievend. Met oo g wij meer liefhebben dan het
dMhu niet vee. meer waa.d he.^lle,^ zooverre ie.s ren bl,^ die v, J n)ke Nedcrland. He. het
aan te verdienen valt....
In de mooiste stad van de
wereld, in Amsterdam, lie
pen wij langs de onvolpre
zen grachten en zagen
waartoe een trotsche koop-
Toen kwam de oorlog.
De gruwel der verwoes
ting trok over ons heen.
heid op u is gedrukt, dat land van Godsvertrouwen
wü uw land, ons land. lief- waarin het lied van den ar-
hebben. Tegenover de ma- beid zingt. Het is een land
jesteit van den Dood ko- in een geteisterd Europa,
men wij ons nu reeds, dank dat zich zal verheffen of
zij uw offer, verachtelijk dat ten onder zal gaan al
voor. indien wij alleen ons naarmate de Alwijsheid het
mansstad In staaT"was'"ze- Negen" mUliöe'n" inwoners "telt eigen voordeel tellen en o.ts in Zijn plannen heeft voor
wees! Opdir?radu" z'ou ons lieve land. En van elke leven en dat van anderen af- zi«._He. «J.eMan_d waarin
Holland voortbouwen. Hol- duizend zün
er twee en meten naar het succes, dat de naam des Heeren zij ge-
1U VUUi lUUUWvIl. Itv* - - „...ld.
wel te verstaan. Rot- twintig genomen voor reke- onze zaken vergezelde.
land «v. ---
terdam en Amsterdam en de ning van den man met de
Zaan, terwijl de Limbur- zeis.
prezen, zoowel in goede als
Öns mooie Tand Is ver- in kwade dagen, omdat Hij
minkt. de welvaart werd er gaf. omdat HU ontnam.
NET MEISJE
■vraagd, liefs zoo spoe-
mogelijk. Huiselijk
irkeer. Adres: Oostdor-
irweg 82, Wassenaar.
ir overname goed
GEMEUBILEERD
PENSION
Den Haag, in ruil of
x>p voor landelijk gele-
ia huisje in omgeving
■idschendam en Veur.
f. onder no. 1752 bur.
in dit blad.
EVRAAGD
«uwe R«n 17. 1729
WIE WIL RUILEN
1 p. j .schoenen m. 37. 1 p.
j.schoenen m. 39 voor la
ge heerenschoenen m. 42
en m. 43. C. Castelein,
Oostdwarsgracht 19. 1749
R.K. JONGEMAN
oud 18 jaar, zag zich
gaarne in een bedrijf ge
plaatst om volledig in het
vak van chauffeur te
worden opgeleid. Br. on
der no. 1756 bur. v. d. bl.
I.E.M.C.O. N.Y. vraagt voor Bpoedige indiensttreding:
1768
I.E.M.C.O. N.V. - Nieuwe Rijn 31-32 - Leiden
TIMMERMAN
Gevraagd voor direct een
bekwaam of halfwas tim
merman bij C. J. Tim
mermans, D 273. Hazers-
woude (Dorp). 1757
IN RUIL OF TE KOOP Te koop of ter ruiling
AANGEB0QEN
een gramofoon met 52
platen in pr. staat en
mandoline en 1 Pr hee
renschoenen m. 41 voor
prima damesfiets. J. Spek
Achthovenerwgg 14. Lei
derdorp. 1741
gevraagd. Aanmelden:
Mevr. C. de Kemp. Boter
markt 12, Leiden. 1731a
voor 2 pers. bedlakens
aangeb. prachtige Odeon-
koffergramofoon met 30
moderne platen in koffer.
Br. onder no. 1755 bur.
van dit blad.
WiE WIL
1 p. bruinee nieuwe Da
mesmolières m. 42 rui
len voor een vloerkleed
cf mat in goeden staat 2
x 3 m. Br. agent van „De
Burcht", Warmond. 1761
Te koop of te huur aange
boden 2 in pr. st. zijnde
SCHRIJFMACHINES
merk Remington, prima
merk Rheinmetall. nieuw
Br. aan Agent v. „De
Burcht" te Leimuiden P.
W. Lemmers. 1742
Begin December gevr.
een net
DIENSTMEISJE
voor dag en nacht bij Th.
de Vette, Weipoortsche.
weg 85, Z'woude. 1736
W8E RUILT
een paar z. g. a. n. Kin
derlaarzen m. 31 voor
brandstof. Br. no. 1737a
bux. v. d. blad.
Ter overname gevraagd
(gemengd bedrijf). In
dien gewenscht ook gene
gen te ruilen voor arbei
derswoningen. Brieven
onder no. 1732 agent v.
d. bl. Zeestraat 57, Noord
wij kerhout.
Te koop aangeboden
een nog in goeden staat
ziinde haardkachel, merk
Mikado, ook genegen te
ruilen voor brandstof by
C. Heemskerk, Schenkel-
weg 85, Zoeterwoude. 1734
Adverteert in dit blad