Fransche regeering
gevormd
Tact
eheime rapporten worden openbaar
rieste cijlers-
Vóór annexatie!.
)onderdag 22 November 1945
No. 129
HET WEER
tot Vrijdagavond:
Meest zwaar bewolkt of
nevelig. Oostelijke wind.
In het Noorden lichte
vorst des nachts. Ove
rigens temperatuur om
het vriespunt.
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
HoofdredacteurenRector H. L. j. M, Sondual en Mr. Dr. C, C. A. von HarenRedacteurenProf. Dr. W. Asaelbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; DirecteurC. G. v. Elburg. BureauxPapengracht 32» Telefoon Redactie 20015, Administratie 20826
Abonnementsprijzen: f0.26 per week, f 1.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Franoo per post f4.20'
veronderstelt
een gevoelig
hart
.Jiter Jackson, de Amcrikaansche hoofdaanklager, gaat rustig maar
-»ker te werk. Hij spreekt duidelijk en helder, zonder eenige pose en
iet korte gebaren ndersteept hij de verschillende feiten, die hij naar
loren brengt, terwijl hij soms zelfs kan-, ziet om tijdens z i spreken
(herp een bepaalde aangeklaagde, zooals o.a. Seyss-Inquart te fixee-
n. Het blijkt thans, en wel uit het schrijven van generaal Falkenstein,
at de Führer reeds in 1940 plannen had om door het bezetten van
^schillende eilanden in den, Atlantischen Oceaan zich een basis te
icppen voor den oorlog tegen Amerika.
'erder werden er medecleelingen geda -n, waaruit blijkt dat onder dag-
ekening van 1 Juni 1944 Amcrikaansche en Britsche vliegers als mis-
adigers moesten worden behandeld en vrij konden worden gelyncht,
'oort. bleek het Duitsche leger beve'en te hebben gegeven tot het ver
morden van Fransche generaals terwijl in het algemeen een order van
en Führer den bandieten der Wehrmacht eenvoudigweg opdroeg ver
achte personen in de bezette gebieden „spoorloos te laten verdwijnen".
Seyss Inquart.
Welke Nederlander zou niet
unkeren naar een hernieuwde
ennismaking met „Herr
Reichskommissar"...? Althans
l de omstandigheden, waarin
len hem thans in Neurenberg's
schtzaal kan zien. Wij hebben
de beklaagdenbank echter
ergeefs gezocht naar den zelf-
ewusten man, die Nederland
iroriseerde en zijn toeleg
:achtte te bedekken, onder
en vernis van vage gefundeer-
e filosofie. Wij hebben slechts
Pen man gevonden, die alleen
iterlijk nog de trekken van
rlerr Reichskommissar" ver-
lont. Zijn zelfverzekerdheid
eeft evenwel plaats gemaakt
oor een opvallende nervositeit,
eyss maakt met zijn vuurroo-
e hoofd en drukke zenuwachti-
bewegingen naar alle kan-
in wel den meest opvallenden
druk van het gezelschap. Zijn
.•chtstaande rossige haren, zijn
itstekende ooren. scherpe neus
wijde boord maken zijn
terlij k eigenlijk tot een ca-
catuur. Ais het tegen den
ihtergrond van de gebeurte-
s, welke wij hier meemaken,
et wat oneerbiedig klonk,
uden.wij geneigd zijn te zeg-
dat zijn telkens ver naar
iren en terzijde buigende
?uur lijkt op een pop uit een
arionetten-spel. Toen de ap-
indix met zijn persoonlijke
huid werd voorgelezen, bracht
aanvankelijk haastig den te-
Van de 140.000 Joden, die
de Nederlandsche bevol
king telde, zijn er 105.000
in Polen vermoord.
Als gevolg van het em
bargo op de Zuiderzee, ge
durende den afgeloopën
winter, vonden in het Wes
ten van ons land 50.000
menschen den hongers
dood.
De aanslag op ,Rauter
had tot gevolg, dat alleen
al te Apeldoorn 200 en te
Amsterdam 186 menschen,
die met het geheele geval
niets uitstaande hadden,
zijn neergeschoten.
In het dorpje Putten op
de Veluwe hielden de
Duitschers, nadat in de
omgeving een Duitsch of
ficier was gedood en zij
den dader zoo snel niet
konden vinden, op nog
beestachtiger wijze huis.
Niet minder dan 622
mannen werden wegge
voerd, slechts 45 keeiden
thans terug en bovendien
werden 105 huizen met
inboedel en al platgebrand.
lefoon aan de ooren, maar hü
legde deze kort daarna met een
demonstratief gebaar weer
neer.
Na voorlezing van de aan
klacht deelde de president, lord
Lawrence mede, dat de beklaag
den thans op deze aanklacht
konden antwoorden, hetzij door
hun onschuld te betuigen óf
door hun schuld te bekennen.
Zij werden er echter meteen op
attent gemaakt, dat zij geen re
devoering mochten gaan hou
den.
Göring, die altijd geboeid,
zooals alle andere beklaagden,
van de gevangenis naar de ge
rechtszaal werd gebracht, was
de eerste, {lie uit zijn bank
moest opstaan om voor de mi
crofoon antwoord te geven.
Hij'deed een poging om zich
in postuur te zetten voor de
microfoon en begon toen met de
opmerking, dat hij een verkla
ring wilde afleggen. Maar de
president ontnam hem onmid
dellijk het woord, waarop Gö
ring nijdig zeide: „Ik verklaar
mij volgens den zin der be
schuldiging niet schuldig".
Daarop ging de onttakelde
Herman weer naar zijn plaats.
Hess slingerde zijn snauwend
„Nein' de zaal in, hetgeen de
president becommentarieerde
met de opmerking: „We zullen
dit beschouwen in de beteeke-
nis van „not guilty'. (Niet
schuldig).
En zoo kwamen zij. den een
na den ander. Ze hebben bijna
allemaal hetzelfde antwoord.
Alleen Jodl, die er uit ziet als
een Beiersche boer voegde er
nog aan toe: „Voor God en mijn
Volk heb ik een zuiver gewe
ten."
Gevallen grootheden.
Dit man voor man moeten
opstaan op een bevel van de
Amerikaansche politie, door al
deze kopstukken van het eens
zoo machtige Duitsche Rijk,
was misschien wel het meest
dramatische oogenblik van deze
zitting.
In den overvloed van licht,
afstralend van de schijnwer
pers, zien wij al deze-Nazi's in
hun ware gedaante.
Hier zat geen Göring van
pralende uniformen, geen Rib-
bentrop van Londenschen Hit
lergroet, geen generaal der S.S.
maar een onbeduidend burger
man Streicher, geen groot-ad
miraals, maar angstige schriele
gezichten. Het lijkt of de echte
beklaagden, de tyrannen van
Europa, ontbreken. Maar het
proces is nauwelijks begonnen.
Misschien wordt het toch nog
meer dan oordeel over men
schen, die reeds door de ge
schiedenis gevonnisd zijn. Mo
gelijk wordt nog geschiedenis
gemaakt, ondanks den verval
len rekening zijn er reeds op
den eersten dag momenten ge
weest. waarin de grootheid van
beschikking van recht en his
torie opschoot als een bliksem
schicht. En dit is zeker: zulke
momenten zullen er in de ko
mende weken in Neurenberg
nog vele zijn.
Geheime rapporten.
Het blijkt dat men een ge
weldige hoeveelheid bewijsma
teriaal heeft gevonden in ge
heime rapporten. Wij noemden
reeds dagorders van den „Füh
rer", brieven van generaal Fal
kenstein. Daar komen nog bij
geheime orders en rapporten
van de Gestapo, van Martin
Bormann. de eenige van de
Nazi-kopstukken, die nog
voortvluchtig is.
Jackson, die uitvoerig sprak
over de vervolging van de
Evangelische en Katholieke
kerken en de wreedheid, waar
mee speciaal volgelingen van
pacifistische sekten werden be
handeld. noemde deze kerkver
volging een onderdeel van de
voorbereiding voor den aan
valsoorlog.
Kerkvervolging.
De Amerikaansche rechter
Jackson gaf ais een voorbeeld
vande kerkvervolging in
Duitschland de geschiedenis,
die zich indertijd afspeelde in
het Bisschoppelijk paleis te
Rottenburg.
Men zal zich herinneren dat
op 23 Juli de Nazi's in het pa
leis van bisschop Sproll te Rot
tenburg binnendrongen, bij
welke gelegenheid aartsbisschop
Groeber van Frcibnrg werd
mishandeld. De volledig bijzon
derheden zijn thans bekend ge
worden uit de buitgemaakte
rapporten. Drieduizend Nazi's
van buiten Rottenburg waren
met bussen naar dit stadje ge
bracht om tegen den bisschop
te demonstreeren. De bevolking
van Rottenburg zelf hield zich
afzijdig doch da woeste Nazi's,
die voor de demonstratie waren
uitgekozen, bestormden het
- -1/
De 7 1/2 cents postzegel uit de weldadig
heidsserie ..Voor het Kind", welke van
1 December tot 6 Januari a.s. door het
Staatsbedrijf der Posterijen uitgegeven
zal worden. Foto: Anefo/PTT-P.
paleis. Zij doorzochten alle ka
mers en stichtten brand in een
slaapkamer. Dertig hunner von
den Sproll samen met Groeber
biddend in de kapel. Bij vergis
sing hebben zij Groeber gegre-
Den, rondgesleurd en mishan
deld.
Filmen.
De Duitsche protserigheid en
ijdeltuiterij, die ieder gebaar
en, ieder woord, iedere gebeur
tenis, waarin de glorie van Hit-
ler-Duitschland werd bezongen
of uitgebeeld, krijgt thans een
taak te vervullen waarop al
deze grpotheden zich niet heb
ben voorbereid.
„De Duitschers toonden als
uiting van üdelheid teutonisclie
hartstocht om feiten op papier
en film vast te leggen',, zei
rechter Jackson. Wij zullen hun
eigen films vertoonen en hun
eigen stemmen laten hooren.
(Vervolz paz. 2)
De Nederlandsche Katholieke Arbei
dersbeweging. in vergadering bijeen op
Woensdag 21 November 1945, gehoord
de inleidingen van prof. dr. J. R. M. v.
d. Brink, mr. J. H. v. Maarseveen en
dr. A. C. J. de Vrankrijker over het
vraagstuk der annexatie van Duitsch
gebied door Nederland, en de daarop
gevolgde gedachtenwisseling, spreekt
als haar oordeel uit:
1. Dat annexatie van Duitsch gebied
door Nederland gerechtvaardigd is.
daar op andere wijze een redelijke scha
devergoeding niet kan worden verkre
gen;
2. Dat het recht op schadevergoeding
door gebiedsuitbreiding voortspruit uit
het onrecht, dat Nederland van Duitsch
land heeft moeten verduren;
3. Dat echter massale uitdrijving van
Duitschers uit een door Nederland te
annexeeren gebied niet behoort plaats
te vinden, daar deze zooal niet met de
rechtvaardigheid, dan toch met de
Christelijke barmhartigheid in strijd is.
4. Dat echter wel verwijderd moeten
worden die bewoners, welke een gevaar
vormen voor rust en orde.
5. Dat de annexatie beperkt zal moe
ten worden tot die gebieden, die zoo
wel economisch als historisch en cultu
reel voldoende samenhang vertoonen
met het Nederlandsche grondgebied.
Communisten
„kiezen eieren
voor hun geld*
GENERAAL DE GAULLE is geslaagd in de vorming van een nieuwe
Fransche regeering. Hij zal zelf optreden als hoofd van de regeering en
zal tevens opperbevelhebber van het leger zijn en de leiding op zich
nemen van de nationale verdediging. Hij zal hierin worden bijgestaan
door een minister voor het legert Michelet (M.R,P.) en een minister
voor de wapening: Tillon 'communist).
Om 15.20 uur beeft Generaal de Gaul
le. nadat hij den geheelen morgen nog
besprekingen had gevoerd met diverse
politieke persoonlijkheden, medege
deeld, dat Frankrijk een regeering heelt.
De nieuwe regeering, door Gen. de
Gaulle gevormd, bestaat uit een en
twintig leden, dat is één minder, dan
het oude kabinet telde. De vroegere de
partementen van luchtvaart, marine en
oorlog hebben plaats gemaakt voor een
departement voor het leger en een van
bewapening. Het ministerie voor ge
vangenen en gedeporteerden is verdwe
nen. Voedselvoorziening en landbouw
zijn samengevoegd. Openbare gezond
heid, itnigratie en familieaangelegenhe
den zijn vereenigd. Er i« nu een mini
sterie van bevolking.
A.F.P. merkt nog op. dat de commu
nisten den economischen sector voor
hun rekening nemen, daar de portefeuil
les van nationale volkshuishouding, in-
dustricele productie en arbeid alsmede
die van bewapening in hun handen zijn.
Het nieuwe kabinet telt vijf socialis
ten, vijf leden van de M.R.P. en vijf
communisten, voorts een lid van de Un.
Dem. Soc. et Rep., een gematigde en
drie technici: D'autry, Malraux en
Pleven. Vrijdag a.s. zal het kabinet
zich aan de Assemblee Nationale Con
stituante voorstellen.
Anders maakt men Interconfessioneel
samenwerken voor ons, katholieken on
mogelijk.
L. BEUNE, pr.
LAAT MEN INTERCONFESSIONEELS
SAMENWRKING VOOR ONS. KATHO
LIEKEN. TOCH NIET ONMOGELIJK
MAKEN!
P f Js gedurenden de Duitsche bezet
ting een goede samenwerking ge
groeid tusscüen welhaast alle Neucr-
lan^ers. Daartoe hebbm wij. Katholie
ken. onder voorgaan van onze Bisschop
pen een zeer groot deel bijgedragen.
ten samengaan van kamolkucn en
anuere Christenen en Humanisten is
voor de eenueid en oe kraent van ons
Vauerland onontbeerlijk. Maar niet min
der is het noouzakelijk. oat in ue per
sonen, in de gezinnen, In de organisa
ties. waaronder vooral de jeugubewe-
ging gerekend moet worden, de inner
lijke kracht aangekweekt worut. waar
op de plichtsopvatting steunt omtrent
de nationale deugden van orue en tucht,
van rechtvaardigheid en naastenliefde,
van gehoorzaamheid en dienstbetoon,
van zedelijkheid en gave levensstijl.
En dit is allereerst een taak van de
levensbeschouwing. In vele levensult-
tingen kunnen katholieken, protestan
ten. humanisten overeenkomen, maar
die overeenkomst steunt op heel ver
schillende beginselen.
En daarom hoe noodig de samenwer
king ook moge wezen, nog noodzakelij
ker is. elkander te ontzien in hetgeen
principieel verschillend Is. Ja, zonder
dat kan er nimmer een goede blijvende
samenwerking komen! t
Er is al lang gezwegen, althans in net
openbaar, want binnenkamers kent men
mün meening wel.
Maar er moet gesproken worden, zoo
wel om onze Katholieken te waarschu
wen als ook om van niet-katholieken
begrijpende medewerking te vragen.
Wat mij beangstigt, maakt ook veie
Protestanten bevreesd.
Wat boven gezegd is, geldt toch wel
vooral voor de jeugdbeweging, omdat het
doel var de jeugdbeweging ten slotte op
voeding Is en opvoeding een onvervree.-nj
baar recht is van de ouders, die in bua
opvoe' ingswerk hun levensbeschouwing
als basis stellen.
Ik neem hier enkele feiten op, die -l-h
ln de laatste weken voordeden en die niet
buiten de jeugdbeweging kunnen omgaan
Bij het noemen dier feiten wil ik nie-
inands goede bedoelingen miskennen,
maar het gaat hier niet om bedoelingen,
maar om feitelijke gedragingen.
Een overigens zeer sympathiek werken-
ce Buurtvereeniging meent zijn doel van
onderlinge saamhoorigheid te bereiken
door het oprichten van ontspanningsclubs
en gezelschappen dit betreft natuurlijk
op de eerste plaats de jeugd. Maar be
grijpt men niet. dat het oprichten van
ontspanningsclubs het opvoedingsterrein
benadert en ter beoordeeling staat aan de
Ouders en die instanties, die het recht tot
opvoeden hebben gekregen, zooals de
jeugdbeweging? Hoe denken dergelijk
katholieke en christelijke ouders over de
poging van die Buurtvereeniging. om tot
een damesgymnastiekvereeniging te ko
men van gehuwden?
Er is in ons land met de beste bedoe
lingen opgericht een Nederlandsche
Jeugdgemeenschap, die statuair een mo
del is, hoe met volkomen eerbiediging
van eigen zelfstandigheid toch samenwer
king kan betracht worden tusschen de
verschillende jeugdbewegingen. Een der
regelingen is, dat in Districtsverband al
leen datgene door de N.J.C. wordt geor
ganiseerd, wat in het Nationale Bestuur
eensgezind is aanvaard. Toch gaat men in
het Leidsche District tot acties over. die
in het Nationale Bestuur niet eens be
kend heeten te zijn. Men geeft jeugdcon-
certen, schouwburgavonden voor de jeugd
en volgens een bericht in de Nieuwe Ne
derlander van 10 November was er vori
ge week in Noordwijk aan Zee een week
end voor jeugdleiders.
Van Buurtvereeniging over Districts-
werk naar internationaal verband. In Lon
den werd een wereldjeugdcongres gehou
den, waarbij ook Nederland vertegen
woordigd" was. In meerdere jeugdkringen
hoorde ik de vraag opperen, met welk
recht men daar ..De" Nederlandsche
Jeugd zegt te vertegenwoordigen. Maar
ernstiger is wat „De Waarheid" van 19
November ons weet te vertellen, nml.
dat „de" jeugd daar gesticht heeft de
„Wereldfederatie van Democratische
Jeugd" en dat deze federatie betoogt o.a.
„te werken voor het wegvallen van de
scheidingen tusschen sexe, opvoeding,
stand, eigendommen, geloof, kleur en
ras".
Ja, daar schikt menige vader en moeder
en ook menige jeugdleider van. Ook me
nig humanist zou dit betoog niet graag
onderschrijven. Maar Iaat men er uit be
grijpen, dat het niet zonder reden is,
wanneer de Katholieke Kerk en Katholie
ke Ouders en Katholieke jeugdleiders
naast hun zorg voor de samenwerking op
de eerste plaats de eigen principieele vor
ming safe willen stellen.
Opvoeding ook op het gebied van ont
spanning en culturccle ontwikkeling blijve
op de eerste plaats het werk van het
eigen gezin, van de eigen jeugdbeweging.
(Zie kolom 4).
