ijf Indonesiërs bij
de besprekingen
IRevolutie in Brazilië j
Ik leer
SAVOY
j TRIO HETTEMA
f Bisschop van Berlijn protesteert
Smijten met geld
ïsdag 30 October 1945
No, 110
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
HET WEER
tot Woensdagavond
i den nacht en den
ïhtend vrij koud met
list over groote deelen
iê lands. Later o<p den
%g licht bewolkt. Droog
i vrij zacht.
Zwakke wind.
BE BIIM.HI
Hoofdredacteuren s Rector H. L. J. M. Soradaal en Mr. Dr. C. C. Ao van HarenRedacteuren i Prof. Dr. W. Aeselbergs (Anton
van Duinkerken)en Joop 3iebel&; Directeur) G. G. v. ELburg. Bureaux) Papengracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20626
Aboaaementeprgieai £0.26 per «resk, L10 per m a a a de f 3.20 per kwartaal. Franco per post £4.20*
altijd iets,
Ook van domme
menschen
JERT KIEK SEINT UIT BATAVIA, dat het waarschijnlijk
at er vijf Indonesiërs zullen deelnemen aan de besprekingen,
ar ook Luit-Gen. Christison aan zal deelnemen. Op de kabi-
atting van Vrijdag is men er ook niet in geslaagd de Indo-
"»che vertegenwoordigers aan te wijzen hoewel deze zaak
gdurig besproken werd. Officieele Nederlandsche kringen
»en de ontwikkeling vanzelfsprekend, maar zijn van meening
de eerste bijeenkomst niet langer dan noodig is moet worden
lesteld, daar zij dit niet in het belang van het land achten,
(trale toeschouwers in Batavia zijn hoopvol gestemd dat de
„voorbereidende informeele" besprekingen veel vruchtbaar-
zullen blijken te zijn, dan deze woorden zouden doen ver-
eden. Men meent ook, dat de republikeinsche kringen er meer
meer van overtuigd raken dat onder de tegenwoordige ver.
idingen in de wereldpolitiek, de bemiddeling van een of
tere derde partij of groep van partijen, wel eens uitermate
eüijk te verwezenlijken zou kunnen zijn.
lesprekingen zonder
Christison, maar
met Hatta
'Giles is nu gereed gemaakt
yr de zoogenaamde „voorbe
duide informeele" besprekin-
|i Ussclien Van Mook en de
iullikeinen. De besprekingen
llei plaatsvinden ten huize
Generaal Christison, maar
in zijn tegenwoordigheid.
;n Verwacht dat de volgende
llikeinen aan de bespie-
i«n zullen deelnemen:Hat-
Soebardjo, Sjarifoedin en
ychien nog Sharir.
De toestand te Soerabaja
wordt ernstiger.
f/e Britsche posities in Soera-
ia zijn in staat van belege-
ig volgens de berichten, die
Batavia gisteren werden ont-
hgen.Den geheelen nacht door
er gevochten rond het Brit-
le hoofdkwartier en volgens
laatste berichten namen de
vechten in hevigheid toe en
eneens het aantal dooden.
donesiërs, die kleine tanks
de Japanners hebben ver-
erd, nemen aan den strijd deel
vallen de Britsche troepen
U Op het geallieerde hoofd-
iartier te Soerabaja drukt
ïn zijn vrees uit voor eenige
sities, die slechts een kleine
zetting hebben. Toen het dui-
lijk werd dat de situatie te
orabaja verslechterde hebben
neraal Hawthorn en Dr.
lekarno besloten naar deze
Rd te vliegen.
Hen zegsman van de Britsche
hte divisie heeft gemeld, dat
•-.■akarno bij het zien van de
dusten in Soerabaja zichtbaar
lthutst was. Hij had den
Igsman tevens verklaard, dat
lustopo, een Indonesische lei-
kr in Soerabaja, gek en zwak-
hnig was, en niet behoorde
|t Soekarno's republikeinsche
ïstuur
•ïex. MtJ.
Soekarno beveelt de wapens
.neer te leggen.
Ir. Soekarno heeft per radio
een oproep gericht tot de Indo-
riesiërs in Soerabaja om de wa
pens neer te leggen. Alles is nu
rustig in Soerabaja.
GESCHENK VOOR
NEDERLANDSCHE JEUGD
VAN ZWITSERLAND.
De Zwitsersehe stichting „Ge
schenk van de jeugd", heeft een
transport vrachtauto's klaar ge
maakt met een lading kleeding-
stukkeo. baby-uitzetten, schoei
sel en medicamenten voor een
waarde van 30.000 Zwitsersehe
francs, bestemd voor de kinde
ren van de groote Nederland
sche steden. Het transport zal
door Nederlandsche soldaten
worden gereden en heden uit
Bazel vertrekken.
ATTLEE NAAR AMERJKA,
Van gezaghebbende zijde te
Washington is verklaard, dat
de Britsche eerste minister,
Attlee, besloten heeft in den
loop van de komende drie we
ken een bezoek aan Washing
ton te brengen. President Tru
man zou al zijn voor de eerst
komende vijf weken reeds vast
gestelde reizen buiten Washing
ton wegens „dringende werk
zaamheden" hebben afgezegd.
Volgens een later bericht uit
Washington zouden de bespre
kingen hoofdzakelijk wereld
problemen betreffen, zooals de
t
atoombom, Palestina en de
Britsch- zoowel als de Ameri-
kaansdh-Sowjetrussische be
trekkingen in het algemeen.
96
f
I—
Wotmdig 31 October
AFSCHEIDSAVOND
Ingei. Med.
VARGAS AFGETREDEN maken, dat Pres. Vargas heeft
besloten invloed te blijven be-
Volgens de laatste berichten houden. Maandagavond hebben
is in Brazilië een revolutie uit- Debarros en B. Vargas, die,
gebroken. Zij is op Maandag- naar men zegt, groot vertrou-
avond begonnen. wen hebben in Getulio Var-
President Vargas van Brazi- gas, den afgetreden president,
lië is afgetreden en is opge- vergaderd met Generaal Gois
volgd door rechter Linhares Monteiro, den minister van oor
van het hooggerechtshof. Vol- log. Daarbij waren tevens aan-
gens officieele verklaringen wezig divisiegeneraal Enrico
wordt Linhares bijgestaan door Gaspar Dutra en Generaal van
Bebarros, die eenigen tijd ge- de luchtmacht Eduardo Gomes,
leden als hoofd van de federale resp. conservatief en democra-
politie was vervangen door een tisch candidaat voor het presi-
jongeren broer van President dentsohap der republiek bij de
Vargas, Benjamin Vargas. En- verkiezingen van 2 December,
kele minuten, nadat de presi- Van bevoegde zijde wordt
dent zijn functie had opgege- verklaard, dat Generaal Mon-
ven, verschenen in de residentie teiro inmiddels zijn ontslag zou
tanks en men heeft waargeno- hebben ingediend. Maandag-
men dat Vargas per automobiel avond hebben Generaal Dutra
vertrok. en Generaal Firmo Freire el-
Nader wordt gemeld, dat kaar ontmoet. Freire is chef
Joan Alberto Debarros, die als van het militaire huis van den
hoofd der politie is vervangen president der republiek. Het
door Benjamin Vargas (den doel was een opvolger te kie-
broer van den afgetreden pre- zen voor Monteiro, hetzij Frei-
sident der republiek), benoemd re hetzij Generaal Paquet, gou-
is tot prefect van Rio. Uit de verneur van de „Vila Militar",
benoeming van Debarros en B. een vurig aanhanger van Ge-
Vargas zou men moeten op- tulio Vargas.
De Duitsche radio heeft
een gedeelte doen hoo-
ren uit een herderliiken
brief van Mgr. Von Prey-
sing. den Bisschap van
Berlijn. Deze zegt o.m.:
„Opvoeding zonder gods
dienstonderwijs is niet
neutraal maar anti-gods
dienstig. De onderwijs-
autoriteiten van Berlijn
zijn bezig de resten der
godsdienstige vorming in
de scholen te vernietigen,
iets, waarin de nazi's
nooit geslaagd zijn". De
brief roept alle R.K.
ouders op om een petitie
te teekenen. strekkende
tot de inrichting van bij
zondere scholen (met
godsdienstonderwijs dus)
resp. het wederinstellen
van uren, waarop gods
dienstonderwijs wordt
verstrekt in de gewone
scholen.
Mgr. Von Preysing richt
te den herderlijken brief
tot zijn gemeente naar
aanleiding Van het voor
stel van de onderwijs-
autoriteiten van Berlijn
om het godsdienstonder
wijs van het lesrooster te
schrappen.
DE BERECHTING DER
DUITSCHE OORLOGS
MISDADIGERS.
Het Amerikaansche lid van
de geallieerde commissie voor
oorlogsmisdadigers, rechter Ro
bert Jackson, heeft in een pers
conferentie verklaard, dat hij
verwachtte, dat het proces te
gen de 24 voornaamste Duit
sche oorlogsmisdadigers op 20
November a.s. zal beginnen.
Hij verklaarde voorts, dat hij
er zooveel mogelijk naar zal
streven te voorkomen, dat het
proces even langdurig zal zijn
als dat van Belsen. De snelheid
der procesvoering zal echter
afhankelijk zijn van de regels
der procedure en van de hou
ding der verdediging.
HET BUITENLAND HELPT
MET LEVENSMIDDELEN.
Talrijke schenkingen van le
vensmiddelen van den laatsten
tijd leveren opnieuw het bewijs,
hoe in het buitenland met onze
nooden wordt meegeleefd. Zoo
heeft het Ned. Roode Kruis de
zer dagen uit Denemarken een
groote zending havermout ont
vangen, welke een geschenk
vormt van de Deensche bevol
king. Deze havermout zal door
het Ned. Roode Kruis worden
verdeeld in de zwaarst getrof
fen gebieden van ons land. De
Deensche bevolking schonk ver
der nog een groote partij
vleesch in blik, en een hoeveel
heid eieren en eierpoeder. De
Amerikaansche bevolking gaf
nogmaals blijk van haar gene
genheid voor Nederland, door
een partij pablum (kindervoed-
sel) te schenken. Dit kinder-
voedsel zal het Ned. Roode
Kruis Verdeelen onder de kin
derziekenhuizen in Nederland-
Uit Argentinië ontving het
Roode Kruis een zending
eieren en eierpoeder.
GENERAAL KRULS NEEMT AFSCHEID.
Vrijdag nam generaal Kruis als hoogst! autoriteit van het M.G. afscheid, het
geen met eenige plechtigheid geschiedde en waarbij den generaal een zelf
portret werd aangeboden. De heer Linthorst Homan biedt generaal Krul» het
schilderij aan. Foto: Anefo/v. d. Ham-P,
HE rede welke de Minister-
President Vrijdagavond
heeft gehouden en waarin hij
het einde van het M.G. aankon
digde, was zeer sympathiek en
tegelijk verbijsterend van open
hartigheid.
Het M.G. aldus Prof.
Schermerhorn heeft niet het
monopolie van ongecontroleerd
gelduitgaven. Was dat maar
waar. Als straks de staatsbe-
grooting komt. zal niet alleen
de belastingbetaler maar ieder
lid .van het Staatsapparaat de
schrik om het hart slaan. Er
wordt een zoodanig deel van
ons nationaal inkomen voor
uitgaven van staat gebruikt,
dat dit volstrekt ontoelaatbaar
is. De regeering wil het volk
de zekerheid geven, dat het
geld wordt besteed voor verant
woorde doeleinden. Na de op
heffing van M.G. zal de strijd
tegen de geldsmijterij de twee
de stap zijn op den weg omhoog.
Het gaat aldus nog steeds de
minister-president om het
wekken van het besef, dat elk
onnoodig gelduitgeven uit de
openbare kas een misdaad is te
genover ons volk.
Maar, zouden wij willen vra
gen, weet Gij, Excellentie, dat
voor deze misdaad, die volgens
hetgeen uit uw rede moet wor
den gelezen, aan den loopen
den band wordt bedreven, de
ministers verantwoordelijk
zijn? De ministers van het ka-
binet-Gertorandy en die na hem
zijn gekomen? Vochten deze mi
nisters tegen een Staat in den
Staat, tegen den P.O.D. b.v.,
die een slordige 150 millioen
per jaar schijnt te kosten en
legden zij het loodje, dan kon
den zij heengaan. Hebben zij
dit niet gedaan en dus de ver
antwoordelijkheid voor de mis
daad aanvaard? Of gaat de
strijd tegen de geldsmijterij
eerst beginnen na de opheffing
van het M.G.? De twee divisies
welke in Engeland in opleiding
zijn, moeten een 200 millioen
gulden kosten, het moderne,
kostbare materiaal dat allemaal
moet worden aangeschaft, in
begrepen. De opleiding van
één piloot, de opleiding wel te
verstaan, kost 5000 gld. Geen
controle op de uitgaven? Vol
doende controle op de inkoo-
pen? Ook hier groot-majoors,
die het werk doen van een ser
geant-majoor?
Dat de Minister-President
het bestaan van de misdaad on
verbloemd bekende pleit voor
hem. Maar het zal hem niet
ontslaan van het antwoord op
de vraag die straks onverbid
delijk moet worden gesteld:
welke daden heeft uw kabinet
vanaf den eersten dag gesteld
om aan de misdaad tegenover
het eigen volk paal en perk te
stellen?
Scheepsverbinding Londen—
Hoek van Holland
Op 14 November zal de boot
verbinding tusschen Harwich
en Hoek van Holland weer her
steld zijn. Op Maandag, Woens
dag en Vrijdag vindt afvaart
van Harwich plaats. Het ver
trek van de boot te Hoek van
Holland is op Dinsdag, Don
derdag, en Zaterdag vastge
steld. In Nederland zal een
aansluitende verbinding per
trein naar Rotterdam, Den Haag
en Amsterdam mogelijk zijn.
Passagiers zullen tegen vertoon
van een geldig paspoort met
Nederlandsch visum kaartjes
kunnen koopen. De verbinding
zal onderhouden worden door
het s.s. „Praye". De „Hook-
continentai"-expresse zal in
aansluiting op aankomst en
vertrek van het schip tusschen
station Liverpoolstreet en Par-
kestonquai rijden.
