HERSTEL DER GERECHTIGHEID
Ge straft
U zelf,
Vrijlating „ücliie gevallen"
Een waardigslot
Zaterdag 20 October 1945
No. 102
HET WEER
tot Zondagavond
In den ochtend over
groote deelen van het
land nevel of mist.
Overdag licht tot half
bewolkt, droog weer
matige temperatuur,
weinig wind.
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Hoofdredacteuren t Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren; Redacteuren: Prof. Dr. W. Aaselbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur t G. G. v. Elburg. Bureaux: Papengraeht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20935
Abonnementsprijsent f 0.26 per week, f 1.10 per maand, f 3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20*
als ge de menschen
ontstemt met wie ge
dagelijks leven moet
OP DE BRUG DER ZUCHTEN
IN EEN HELDERE en waarachtige, onomwonden en toch elegante rede heeft Min. Kolfschoten een pro*
gram ontwikkeld, dat, als het nu ook flink en degelijk wordt uitgevoerd, spoedig dit ellendige gevoel van
rechteloosheid en persoonlijke willekeur, dat bij velen is ontstaan, kan wegnemen en zorgen dat in ons land
de gerechtigheid en de vrede onderling weer zullen samengaan. Hoofdzaak is: de berechting komt in han
den van hen, die daartoe krachtens hun ambt en opleiding zijn geroepen.
Voorts is een regeling ophanden betreffende de vrijlating van politieke
gevangenen, waarbij de Minister waarschuwde: „Laat niet andermaal
hierover misverstand ontstaan". Herhaaldelijk werd den Minister de
vraag gesteld: waarom komt U niet over de brug? Welnu, de Minister
van Justitie „kwam over de brug" en... hij deed het goedl
Het gaat in ons land nog
niet goed met de Justitie
Dat het niet goed gaat met de
Justitie in ons land, wie zou dat
meer en beter weten dan hij.
die dagelijks, men mag haast
zeggen aan den lijve, onder
vindt, hoezeer ons rechtsleven
ontwricht is. Men richt tot mij
vertogen en smeekbeden: „Geef
ons justitie terug. Wat denkt gij
te doen om ons volk den smaad
en het leed der rechteloosheid
af te nemen? Kunt gij zooveel
Duitsch aanslibsel niet spoedig
en grondig verwijderen?"
Maar dat de positie juist van
dezen minister hem bijzondere
reserves oplegt, zal worden be
grepen door allen, die besef
fen door welke teere proble
men en moeilijkheden deze be
windsman is ingesloten. Hij
staat en werkt op zijn eigen
brug: de brug der zuchten, die
het paleis van de vrijheid ver
bindt met den kerker, bestemd
voor hen, die deze vrijheid ver
speelden.
Historisch overzicht.
Hierop volgde een kort histo
risch overzicht van het ontstaan
der verschillende apparaten en
het noodzakelijke peilen daar
aan verbonden. Herstel gaat niet
zoo gauw als men wel wenscht,
want: het rechtsleven en de
rechtsinstellingen van een volk,
dat 5 jaren lang heeft geleden
en gezucht onder rechtskren
king en rechtsverkrachting,
zóó grof en zóó brutaal, en dat
onvermijdelijk is aangetast door
opvattingen, inzichten en
methoden, waaraan men het
met ruw geweld gedwongen
heeft zich te onderwerpen, her
stelt men niet in 'n paar maan
den. Werkelijkheidszin moet
zich hier verzoenen met buiten
gewone en abnormale over
gangsverhoudingen. Wij moeten
uit den chaos weg, onder tijde
lijke aanvaarding van verhou
dingen en instellingen, die wij
zoo spoedig mogelijk weer wil
len kwijt raken. Het is nu een
maal niet zoo, dat wij direct
en geruisehloos op de oude en
beproefde methoden en instel
lingen kunnen terugschakelen.
Smetten verwijderen.
De organen van politie en
justitie, van onze rechterlijke
macht, in ons land en daarbui
ten altijd beschouwd en geëerd
om hun onaanraakbare integri
teit; mogen in het algemeen
aan vertrouwen in de vervul
ling van hun taak in normalen
tijd niet hebben ingeboet, toch
zal er van volledig herstel van
vertrouwen in deze sfeer eerst
sprake kunnen zijn, zoodra de
smetten, die de bezetting ook
hierop heeft achtergelaten
en het aantal van deze smetten
in een vorm van stakingen,
schorsingen en ontslagen is niet
zoo heel gering zullen zijn
uitgewischt. Dat vertrouwens-
herstel moet een definitief zijn,
d.w.z. ook voor het toekomstig-
vertrouwen in onze rechterlijke
macht moet worden, gewaakt.
Direct na de bevrijding M.
G. en P.O.D. Nu zelf de za
ken weer in handen.
De taak van den Directeur-
Generaal van Politie is zeer
zwaar. Maar nu het Politie-ap-
paraat is gezuiverd, nu nieuwe
krachten kunnen toevloeien, is
het eerste begin gemaakt. De
besten uit de tot nu toe werken
de instanties, van M.G. en P.
O.D. zullen naar bekwaamheid
en geschiktheid worden overge
nomen.
Klachtenbureau.
Voorts zal het Directoraat-
Generaal voorzien in een pa-
raat-werkend klachtenbureau.
De behoefte daaraan, ik kan er
over meepraten, heeft de erva
ring wel aangetoond. En als ik
den aanhoudenden stroom van
correspondentie en rapporten
moet gelooven, dan gebeurden
en gebeuren er nog altijd op dit
gebied schromelijke en vol
maakt ontoelaatbare dingen.
Laat mij daarom hier duidelijk
en ondubbelzinnig verklaren,
dat voortaan aan onrechtma
tig en onduldbaar optreden
Bezinnende Gerechtigheid
Zeer velen van ons,
voor recht en rechtvaar
digheid zoo ontvankelijk
volk, voelen, dat het tijd
stip voor bezinning is aan
gebroken.
Daaronder zijn de edelste
en moedigste verzetsman
nen, die mij spontaan te
kennen gaven, dat de be
rechting der politieke ont
aarding moet worden ont
daan van een onzuiver bij
mengsel: dat van den mee-
doogenloozen hartstocht.
Wat onverdraaglijk is voor
een rechtsbeschaafd volk
als het Nederlandsche, is,
dat zijn politieke deliquen-
ten en ontaarden, over één
grove kam geschoren, als
politiek agitatiemiddel
gaan dienst doen. Wij
willen toch eigenlijk niets
anders dan ons volk reini
gen en zuiver maken uit
eerlijke liefde voor ons
vaderland. Die liefde on
derscheidt zich van den
hartstocht, dat zij streng
heid en meedoogendheid
verzoent in een en dezelfde
rechtvaardigheid. Daarom
veroordeelt zij en verdraagt
tevens. Zij duldt rechtvaar
dig slaan, maar ook recht
vaardig helen, imet aan
zien des persoons en daar
in is zij menschelijk. Met
welk een goed en verheven
recht en met welk een ont
roering tevens, willen wij
bij ons werk aan het her
stel en de vernieuwing van
ons Volk ons waardig ma
ken de bovenmenschelijke
offers van hen, die voor de
peletons en in de martel
kampen hun leven gaven
voor hun land. Hun laat
ste brieven en woorden
getuigden het schier zon
der uitzondering, zelfs
geen mengsel van haat of
hardheid kon hun offer
verdragen. Zij stierven in
zuivere liefde voor het
vaderland.
Alle Tribunalen zijn be
houdens enkele uitzonderingen
thans ingesteld.
Ook een misdadiger heeft
recht.
Mij is gebleken, dat er onder
het publiek ergernis is ontstaan
over het feit, dat er in de pro
cessen tegen zware landverra
ders advocaten zijn opgetreden,
die de verdediging dezer ver
achtelijke lieden op zich namen.
Te goeder naam en faam be
kend staande advocaten zouden
hierover zelfs lastig gevallen
zijn.
Deze ergernis moet dan be
rusten op de opvatting, dat de
zen zwaren landverraders geen
enkel recht, dus ook geen recht
op verdediging meer toekomt.
Zij stelden zich buiten de
rechtsgemeenschap. Maar, zoo
mag men vragen, waarom be
recht men ze dan? Waarom
Overzicht van de Tweede Kamer tijdens het afleggen van een regeeringsverkla-
ring over Nederlandsch-Indië door den Minister voor Overzeesche Gebiedsdee-
ieu. Z.Exc. Prof. Dr. J. E. A. Logem?'" Foto: Anefo/Meijer-P.
energiek een einde zal wor
den gemaakt. Volgt onder de
werking der aanstaande rege
ling op dit gebied na 24 uur
geen in bewaringstelling op
naam van den aangehoudene
en duurt de arrestatie deson
danks voort, dan zal niet wor
den geschroomd een strafver
volging in te stellen wegens
wederrechtelijke vrijheidsbe-
rooving.
Hoe staat het met de orga
nen die de politieke mis
daad moeten berechten?
De bemoemingbesluiten van
de Bijzondere Gerechtshoven te
's-Gravenhage en Amsterdam
dateeren van 12 Juni, die van
de Hoven in Den Bosch, Arn
hem en Leeuwarden van 28
Augustus. Het Haagsche Hof
werkt reeds geruimen tijd op
volle toeren.
De bijzondere Raad van Cas
satie heeft dezer dagen -i]n eer
ste openbare zitting gehouden.
De bescherming van de per
soonlijke vrijheid, een van de
voornaamste rechtsgoederen,
welke gedurende den bezettings
tijd met voeten getreden is
door den vijand, is de laatste
maanden opnieuw en soms zeer
pijnlijk in het gedrang geko
men.
Zooals gezegd was het M.G.
tot nu toe bevoegd personen te
doen aanhouden en in bewa
ring te stellen. Onder de uit
oefening dier bevoegdheid is
het gemis aan zekere waarbor
gen steeds scherper gevoeld.
Het M.G. zal deze bevoegdheden
niet meer hebben. De aanhou
ding mag nog slechts 24 uur
duren. Gedurende dat eene et
maal moet den arrestant een
voorloopig verhoor worden af
genomen, op grond waarvan zal
moeten worden uitgemaakt, of
er termen zijn tegen hem een
bevel tot bewaring te geven.
„AMSTERDAMSCHIPHOLL". Hie* stond voorheen de prachtige conunan-
dotoren, de trots van Schiphol. Dit noodgebouw is er voor in de plaats
gekomen. Op den voorgrond een der startbanen in aanbouw. Anefo/lC.
brengt men ze voor een ge
rechtshof en geeft men ze
recht op cassatie?
Dit stelsel is de Nederland
sche rechtszeden waardig en
waarborgt, dat zelfs ten opzich
te van deze lieden recht ge
schiedt. Dat advocaten daartoe
steun verleenen, is hun waar
lijk niet aantrekkelijke be
roepsplicht
Tenslotte zal het Directoraat-
Generaal zijn zorgen uitstrek
ken over de bewarings-en inter,
neeringskampen, allerminst een
lichte zorg. Commando en In
spectie, waaraan de hoogste
eisohen mogen en zullen wor
den gesteld, zullen dan onder
justitie komen. Naast de mate-
rieele, zal aan de godsdiensti
ge. geestelijke en sociale ver
zorging ernstig en methodisch
aandacht worden geschonken.
Het probleem der invrij-
heidssüelling van politieke
verdachten.
Laat hierover niet andermaal
misverstand ontstaan! Het gaat
hier niet om een willekeurige
of stelsellooze invrijheidstel
ling. Het gaat hier om een, in
rechtsbeginselen geworteld stel
sel van beoordeeling van geval
len. wier langer vasthouding
in afwachting van een tijdroo-
vende procedure voor tribuna
len en gerechtshoven, niet noo-
dig, niet verantwoord, en voor
ieder weldenkend Nederlander
onrechtvaardig is. Zeer binnen
kort zal worden afgekondigd
het besluit politieke delinquen
ten 1945. Dit besluit beoogt
tweeërlei:
le. Het scheppen van waar
borgen tegen ongemotiveerde
arrestaties;
2e. Het geven van een com
plex van regelen betreffende
de invrijheidstelling na ver
snelde beoordeeling van politie
ke verdachten.
Zeer belangrijk in dit ver
band is, dat derhalve de alge-
meene lastgeving van den
chef staf van het M.G. tot in
bewaringstelling van de baan
is, en met betrekking tot el-
ken politieken verdachte een
individueel bevel tot bewa
ring zal moeten worden ge
geven door of vanwege het
militair gezag.
(Zie vervolg 3e pag. le kolom)
ZOTHEDEN
van de zuivering
Er bestaat een lijst van
verdachte auteurs en deze
lijst ligt gratis ter inzage.
Wanneer je die lijst door
bladert kom je gekke din
gen tegen. Menschen die
b.v. al lang dood zijn, wor.
den nu nog eens „gezui
verd. In den ouden tijd was
er een zekere mijnheer J.
J. H. Goeverneur en die
schreef het toen beroemde
boekje „Prikkebeen's avon,
turen".
De man stierf tusschen 1880
en 1890. Maar.... hij staat
op de lijst, hij moet ge
zuiverd. Gaat u maar kij
ken bij de Nederlandsche
Uitgeversbond. Daar ligt
de lijst ter inzage!
Is dit een symptoom van
vervolgingswaanzin of van
domheid?
STAFKWARTIER VAN
PRINS BERNHARD.
Naar wij vernemen bestaat
het voornemen, dat de staf van
Z.K.H. Prins Bernhard. die be
noemd is tot inspecteur-gene
raal van het Nederlandsche le
ger, te Blaricum wordt geves.
tigd. Reeds werd beslag ge
legd op een groote villa aan
den Vlietweg aldaar, welke voor
I dat doel zal worden ingericht.
