H
H
Britten landen bij Batavia
Radioprogramma
Maandag 1 October 1945
HET WEER
tot Dinsdagavond.
Aanvankelijk nog matige,
later zwakke wind tussclien
Noordwest en Noordoost.
Zwaar tot halibewolkt.
Overwegend droog weer.
Zelide temperatuur.
No. 86
Katholiek Dagblad T*>or Leiden en Omstreken
HoofdredacteurenRector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren RedacteurenProf. Dr. W. Aseelbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: G. G. v. EIburg. Bureaux: Papengracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20935
Abonnementsprijzen: f 0.26 per week, f 1.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20.
Wie zichzelf
verveelt
verveelt ook
anderen
Christison handhaaft Soekarno
BRITSCHE en Br.-Indische troepen zijn Zaterdagmorgen be
gonnen met aan land te gaan bij Batavia. De troepen staan
onder bevel van Sir Philip Christison, die benoemd is tot geal
lieerd bevélhebber in Ned.-Oost-Indië. Onder de gelande strijd
krachten bevinden zich geen Nederlanders, daar de Indonesiërs
hadden verklaard, dat zij zich tegen landingen van Nederland-
sche strijdki achten zouden verzetten. De landingsstrijdkrachten,
maakten deel uit van de 23ste Indische divisie, die Batavia en
Soerabaja zal bezetten. Deze troepen zullen worden gevolgd
door de 26=te Indische divisie, die van Britsch-Indië zich onder
weg bevindt om Medan en Padang op Sumatra te bezetten.
Proclamatie van Mountkatten
Lord Mountbatten heeft een
proclamatie uitgevaardigd aan
de bevolking van Ned. Oost-
Indië, waarin hij zegt, dat troe
pen onder opperbevel van het
South-East-Asia-Command zijn
aangekomen om de Japansche
overgave namens de Vereenig-
de Volken in ontvangst te ne
men en om het recht en de
orde te handhaven tot het
oogen-blik, waarop de wettige
ïegeering van Ned.-Indië weer
in functie treedt. De Japannee-
zen zullen aansprakelijk blij
ven voor het handhaven van
recht en orde in alle deelen van
Java todat deze door geallieer
de strijdkrachten zullen zijn
bezet.
Mountbatten hoopt tevens,
dat er geen daden van geweld
zullen plaats vinden van de
zijde van een klein gedeelte
van de bewoners van Java, die
de bevolking van Indonesië een
slechte reputatie zouden geven
'bij de Vereenigde Volken. De
Nëd.-Indische wetten, waarme
de de bevolking vertrouwd is,
zullen worden toegepast door
ambtenaren van de Nica,'
slechts ondergeschikt aan na
dere bevelen, die Mountbatten
wellicht genoodzaakt zal zijn te
geven in het belang van de
goede orde.
Standpunt Christison.
Generaal Christison verklaar
de, dat van de gewapende Indo
nesische strijdkrachten noch de
„Heihos" (recruten door de Ja_
voor Dinsdag 2 October.
9.3310.00 Pianomuziek (J. S.
Bach) door Edwin
Fischer.
11.1512.00 Syniphonieconcert.
13.15-13.45 B. Drukker, orgel, B.'
Lensky, viool.
14.3014.45 B. Duiveman speelt
piano.
15.3016..30 Kamermuziek.
17.1517.45 Orkest van Teddy
Brooks.
19.1520.15 „The tour Kingsis-
ters".
20.0020.15 De industrieele voor
uitzichten van Neder
land, door mr. E. D.
M. Koning.
20-3021.00 Vioolrccita!, Theo Olof
21.0021.15 Landhouwpraatje, door
C. H. J. Maliepaard.
21.1522.00 Een tocht door ope-
retteland.
RADIOCAUSERIEëN OVER LAND- EN
TUINBOUW.
In de serie radiolezingen in de ru
briek ten behoeve van den landbouw,
zooais die georganiseerd wordt door
de aideeling Voorlichting van het Min.
van Landbouw en Visscherii en Voed
selvoorziening. zal op 2 Oct. a.s. te
21 uur ir. C. H. J. Maliepaard een in
leiding houden over: „Pla'ats en toe
komst van den Ned. land- en tuin
bouw".
Op 9 October a.s. te 21 nur zal ir. H-
G. A. Leignes Bakhoven een voor
dracht houden over: „De positie van
onzen rundveestapel bij het beëindi
gen van den oorlog en de vooruitzich
ten daarvan".
panners geoefend voor de hand
having van de binnenlandsche
veiligheid) noch de „Soeka-
riglas(vrijwilligers voor de
„Nationale Beweging"), zouden
worden ontwapend. Het zou
hun ook zijn toegestaan hun
nationale vlag uit te steken. Hij
legde er den nadruk op, dat
hij, hoewel hij van plan was een
bespreking te houden met den
nationalistenleider Soekarno
en met Mohammed Hatta, ver
wachtte, dat de werkelijke lei
ders binnen twee of drie maan
den tijds te voorschijn zouden
komen.
De Indonesische regeer in, g zal
met worden uitgewezen en ver
wacht wordt, dat deze het bur
gerlijk bestuur zal voortzetten
in de gebieden buiten de door
de Britsche strijdkrachten be
zette gebieden.
„Ik ben voornemens een bij
eenkomst te hebben met de
leiders der verschillende groe
pen en ik zal hun mededeelen,
waarvoor wij zfjn gekomen.
Totdat een wijziging zal zijn
gebracht in hun politieke
structuur, moeten zij mede
werken".
De generaal verklaarde ook
nog, dat hij voornemens was
Nederlandsche vertegenwoordi
gers en Indonesische leiders sa
men te brengen voor een ronde
tafelconferentie, hetgeen vol
gens den generaal, de Neder
landers tot dusverre nadruk
kelijk hebben geweigerd.
De huidige Indonesische lei
der was door de Japanners ge
steund en er was een omvang
rijke intelligentia, die. hoewel
zij naar hetzelfde ideaal streef
de, Soekarno en Mohammed
Hatta diep verfoeide, omdat zi.j
met de Japanners zijn meege
gaan."
Verklaring van de
Nederlandsche regeering.
Soekarno heeft er zich toe
geleend werktuig en marionet
der Japanners te zijn, waar
voor hij met een hooge Japan-
sche keizerlijke onderscheiding
is beloond. Deze fascistisch ge
oriënteerde man heeft stelsel
matig haat gepredikt te^en de
geallieerden. Met deze figuur,
die zekere demagogische gaven
moge hebben, doch die bewezen
heeft een ontstellend opportu
nist te zijn in de keuze zijner
middelen, kunnen zich verte
genwoordigers van het wettig
gezag niet om de conferentie
tafel zetten.
Al hetgeen- de laatste dagen
in verband met de ontwikke
ling der gebeurtenissen in Ned.-
Indië gezegd en gedaan is, zal
de Nederlandsche regeering
niet afbrengen van het wel
overwogen beleid, zooals dit
o. m. is uitgestippeld in de wel
bekende rede van H. M. de Ko
ningin van 7 Dec. 1942. waarin
zelfstandigheid in inwendige
aangelegenheden in uitzicht is
gesteld. Dit was de lijn en dit
blijft de lijn. De regeering heeft
hieraan thans niets toe te voe
gen. i
Nederlanders in Batavia.
Nederlandsche matrozen van
Hr. Ms. „Tromp" arriveerden
Zaterdag omstreeks elf uur te
Batavia en reden per rijwiel
naar het krijgsgevangenkamp
waar zi.j de bewaking overna
men.
Het ceremonieel hijschen van
de drie vlaggen werd uitgesteld,
aangezien Admiraal Paterson
het raadzamer achtte te wach
ten, totdat een sterkere troe
penmacht aanwezig is. Luite
nant ter zee van den marine
luchtvaartdienst de Witt, zoo
juist teruggekeerd van een
autotocht BataviaSoerabaja
vice-versa heeft verklaard, dat
hij herhaaldelijk werd aange
houden door groepen Indone
siërs, die gewapend waren met
bamboestokken en klewangs.
Eenmaal werd hij naar een
hoofdkwartier van Nationalis
ten opgebracht en twee uur
lang ingesloten, maar later
werd hem toegestaan verder te
reizen. De geruchten omtrent
bet dooden van enkele Japan
ners, Indo-europeanen, alsme
de Europeanen zijn nergens
bevestigd. Maar wel zeker is,
dat Europeanen, die per auto
van Bandoeng naar Semarang
reisden daar niet aangekomen,
noch teruggekeerd zijn en om
trent hun lot niets bekend is.
Luitenant De Witt zei, dat de
acties der nationalisten plaat
selijk en niet algemeen geor
ganiseerd ziin.
Reis
om cSe wereld
Én 15f uur
Het Douglas-vliegtuig
Skymaster is op 28 Sep
tember te Washington op
gestegen voor een reis om
de wereld. Dit is het eer
ste vliegtuig van een ge
regelde wereld-rondvlucht-
dienst, zooals de Ameri-
kaansche Army Air For
ces Transport Command
zich voorstelt te onder
houden.
NOG GEEN ACCOORD.
Er is op de conferentie van
de vakvereenigingsleiders en
de Nederlandsche autoriteiten
nog geen accoord bereikt over
de kwestie van het laden der
Nederlandsche schepen noch
over de staking van de Indone
sische zeelieden.
De havenarbeiders in Sydney
en Brisbane weigeren nog steeds
werk te verrichten op Neder
landsche schepen, bestemd voor
Ned.-Oost-Indië als een gebaar
van steun aan de beweging voor
een Indonesische republiek. Te
Brisbane werd voor alle sche
pen, behalve de Nederlandsche,
gewerkt. De toestand is nog
gecompliceerder geworden aan
gezien de arbeiders besloten
hebben dat voedsel, dat door
het intervantie-leger gebruikt
zou kunnen worden in dezelfde
categorie valt als oorlogsmate
riaal.
„Wanneer zal de regeering
aan -het gemeenebest nu einde
lijk eens de uitdaging van de
communistische samenzwering
aannemen", vraagt de „Brisbane
Couriermail" in een hoofdarti
kel. In Queensland hebben de
communisten het.vetweiderijbe-
drijf maanden hun wil opge
legd. Zij hadden een groot aan
deel in het staken van de tram
verbindingen in Brisbane. Zij
steunden de staking van de
arbeiders aan houtzaagmolens,
en nu bewerken zij een waan
zinnige boycot van Nederland
sche schepen en trachten zij de
buitenlandsche politiek van
Australië vanuit het havenbe
drijf voor te schrijven!
Feest van den
Arbeid
Voorafgegaan door een so
ciale week, waarin op vier
achtereenvolgende avonden
Jef Brouwer uit Tilburg,
Dr. G. L, Kortenhorst uit Den
Kaag, Pater Jacobs M.S.C. uit
Heerlen, Dr. Anton Olierook uit
Amsterdam social^ onderwer
pen bespraken voor een groote
menigte van leden van de Ka
tholieke Standsorganisaties,
is Zondag te Helmond in het
prachtige park van het Kasteel-
Raadhuis een feest van den ar
beid gevierd, waaraan door
tienduizend werknemers, werk
gevers. middenstanders en boe
ren, uit stad en ommeland is
deelgenomen. Deken H. Heze-
mans uit Eindhoven, geestelijk
adviseur van het Bossche Dio-
cesanen Werkliedenverbond
hield een rede over „principiee-
le organisatie en principieele
menschen". Dom Dr. Pius Strij-
bosch van de abdij te Ooster
hout celebreerde op het prach
tige rustaltaar in het front van
het kasteel een pontificaal Lof,
daarbij geassisteerd door De
ken v. d. Hagen en pastoor
Van Leeuwen en verrichtte de
zegening der werktuigen welke
door werklieden op fabrieken
en werkplaatsen worden ge
bruikt.
DRIE DUITSCHE STATEN
MET ZELFBESTUUR.
In een binnenkort tot het
Duitsche volk te richten pro
clamatie zal generaal Eisenho
wer mededeeling doen van de
verdeeling der bestuursgebieden
in de Amerikaansche bezet
tingszone van Duitschland in
drie staten met zelfbestuur t.w.
Hessen, Wuertemberg en Ba
den. Onder het oppergezag van
de Amerikaansche militaire re-
geering zal elke staat de volle
dige wetgevende, uitvoerende
en rechterlijke macht bezitten,
uitgezonderd in gevallen, waar
in zulks in strijd zou geraken
met het optreden van den con-
tróleraad voor Duitschland of
met het optreden van eenig
centraal Duitsch gezag, door
den contr/leraad ingesteld.
Voorts zullen de Amerikaan
sche bezettingsautoriteiten, vol
gens een bericht uit Wiesba
den, overgaan tot het oprichten
van gerechtshoven, die van
nazi-invloeden gezuiverd zijn.
waarin alle discriminaties van
ras, nationaliteit en godsdienst
niet meer zullen bestaan. Vrou
wen zullen voor deze gerechts
hoven gelijkelijk voor benoe
ming in aanmerking komen als
mannen.
DUITSCHE SPIONNEN ZOEK.
Fransche autoriteiten zoeken
nog steeds naar 5 van de 95
agenten, die tusschen Decem
ber 1944 en de Duitsche over
gave per parachute in Frankrijk
zijn neergelaten. De overige
agenten, die tusschen Decem-
ten op hun veroordeeling. Alle
agenten waren geoefend in
speciale nazi-scholen in Duitsch
land, waar lessen werden ge
geven in politiek, sabotage en
radiotechniek.
SPAANSCHE TROON
PRETENDENT GAAT NIET
NAAR PORTUGAL.
Uit de onmiddellijke omge
ving van den Spaanschen troon
pretendent is aan den A.F.P.-
correspondent formeele mach
tiging gegeven om het uit Lon
den afkomstige bericht, volgens
hetwelk Don Juan zich spoedig
naar Portugal zou begeven, te
gen te spreken Don Juan is
absoluut niet van plan om Zwit
serland te verlaten, waar hij
zal blijven om de eindbeslis
sing van de Spaansche bevol
king af te wachten.
Onder Uwe
bescherming....
EEN lange, rijzige vliegenier. Jong,
katholiek en Engelschman. Bij een
bombardementsvlucht naar Keulen
neergeschoten,- binnengebracht op een
boerderij, vandaar naar een huis in de
stad, waar hij drie maanden lang onder
het oog van de Duitschers werd ver
pleegd.
Genezen, vertrok hij langs vele en
gevaarlijke wegen weer naar de over
zijde van de Noordzee, maar kwam als.
een der eersten in het Westen op Val
kenburg neer.
Toen wij hem na zijn val zagen, ston
den we verbaasd over de prachtige uit
rusting. 'lot in de puntjes verzorgd
en op alles berekend. De dokter moest
zijn kleeren lossnijden om zijn verwon
dingen te kunnen bereiken. Toen- bleek,
dat hij onder zijn uniform een rozen
krans om den hals droeg.
,.Zij helpt me er door", zei hij nog
en raakte buiten bewustzijn.
„Zij" hielp hem er door. Zijn ver
trouwen werd beloond. Hij stond onder
haar bescherming.
Deze vliegenier was geen uitzonde
ring. Vooral onder de Canadeezen wa
ren er talloozen, die hun vliegtuig in
gingen met den rozenkrans om.
Zegt u dat iets? Gij weet misschien,
dat Paus Leo XIII drie encyclieken
schreef over het bidden van den ro
zenkrans; ge herinnert u misschien be
ter, dat onze bisschop vóór en onder
den oorlog aanspoorde tot het bidden
van den rozenkrans. En als uw geheu
gen niet al te zwak is. dan weet ge.
dat cfe laatste brief ook dat gebed
juist aanwijst als hulp en middel ip-
gen de zedelijke gevaren van onzen
'ijd.
Maar toch, één voorbeeld zegt meer
dan duizend woorden.
Dagelijks starten wij voor een nieu
we vlucht in liet leven.
Dagelijks worden wij uitgezonden om
het doel te bereiken.
Dagelijks zijn er gevaren en vijanden,
stormen en storingen, die noodlottig
kunnen worden en onze vlucht kunnen
veranderen iu doodelijkc neerstorting.
Laten we alle beeklsnraak terzijde.
Wij weten en beseffen allen, dat er
hard gebeden moet worden.
Wij weten en beseffen, dat er eeu
ernstige zedelijke instorting is, die wc
met alle krachten moeten trachten t<
boven te komen.
Welnu. Zij. die al zoo dikwijls huk
en uitkomst heeft verkregen, zal oo
nu ons gebed verhooren.
Maar dan het gebed van den rozen
krans ook in het échte bcwustzMn va»
onze schuld, van onze vele tekortko
niingen.
De rozenkrans is een middel, ecuvou
dig als de eeuwige Wijsheid, die om
dat middel schonV. mar»r machtig al-
de Liefde, die r'Vs verliet en zie'
een moeder koos o-'-ler de menschen.
De rozenkrans-bidden is naar lm-
woord van Leo XIII: „Den weg opgar
naar het geluk Tn.ivs d-"» reden die ge
wijd zijn door het bloed van den God-
mensch -en de tranen van Z'»n Moeder.
Bidt den rozenkrans en bidt ze ge
w««*> IS VON'NG lrOPnif)?
De Zwitsersche omroep heeft eci
eerder gegeven bericht, volgens weli.
koning Leopold van België in Zwitser
land zou zijn aangekomen, tegenge
sproken. Een dergelijk bericht is nie-
in overeenstemming met de feiten.
Slechts eenige leden van de konink
lijke hofhouding hebben zich naai
's konings toekomstige residentie bege
ven.
DE KATHOLIEKE MISSIE IN JAPAN
Volgens berichten uit Tokio heeft de
ïapansche eerste minister 15 katholle
Kc missionarissen ontboden, die tijdene
den oorlog in Japan gebleven zijn. Hi
heeft hun bedankt voor liet verrichte
werk en hen uitgenoodigd hun taak
voort te zetten om aldus bij te dra
gen tot de zedelijke verheffing van he
japansche volk.
AANSPORING TOT SPAREN.
„Het sparen is een nationale deugd,
die wij allen weer met ernst moeten
gaan beoefenen", a'.dns heeft ministe
Lieftinck in zijn jongste radiotoespraak
verklaard. In verband hiermede wij
het ministerie van financiën er zeer na
drukkelijk op, dat contanten, in nieu-w
geld, welke men van nu af aan na.
een bank of spaarbank brengt en 1ii
het algemeen alle contante gelden, die
na 26 September op een of andere re
kening worden gestort, volkomen bui
ten de blokkccringsmaatregelen valk
Over hetgeen men voortaan b.v. ui
loon of salaris overspaart eii aan hc
bankwezen toevertrouwt, zal men du«
steeds de vrije beschikking hebben.