Advertentie Wie HET PALESTINA VRAAGSTUK EX-MINISTER WELTER OVER ZUID-AMERIKA Maandag 24 September 1945 No. 80 Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken HET WEER Tot Dinsdagavond. Noordelijke wind, aan vankelijk tijdelijk nog krachtige, later afne mende Noordelijke wind Wisselende bewolking. Plaatselijk nog enkele buien. Koel. Hoofdredacteuren: Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren; Redacteuren: Prof. Dr. W. Asselbergs (Anton v. Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: G. G. v. Elburg. Abonnementsprijzen: 0.26 p. week, 1.10 p. maand, f 3.20 p. kwartaal. Franco p. p. 4.20. Truman steunt immigratie De Engelsche regeering heeft besloten, het geheele vraagstuk van Palestina en de Joodsche immigratie over te dragen aan den raad van de Vereenigde volken met de verklaring, dat dit een aangele genheid is, waarvoor alle geallieerden gezamenlijk de verant woordelijkheid moeten dragen. man had gevraagd, dat de Vereenigde Staten met de Britsche regeering de verant woordelijkheid zouden dragen bij de oplossing van het Pa- lestijnsche vraagstuk. De Ame- rikaansche autoriteiten hebben echter dit aanbod afgewezen. In deze omstandigheden is men in kabinetskringen van mee ning, dat de tusschenkomst van den president den alge- meenen toestand op geen en kele wijze heeft veranderd. Men verklaart derhalve, dat wanneer het Britsche stand punt ten aanzien van Palestina binnenkort wordt uiteengezet, dit duidelijk zal maken, dat een uiteindelijke oplossing wordt voorgesteld en dat een tijdelijke uitbreiding van de beperkte Joodsche immigratie in Palestina op een basis van 1500 personen per maand maar een noodmaatregel is totdat de raad van de Vereenigde Vol ken een definitieve beslissing neemt. I nterventie van Truman Deze dramatische stap gedaan na ontvangst van den brief van president Truman, waarin deze de Joodsche eisch tot onmiddellijke immigratie van 100.000 Joden in Palestina ondersteunt. Naar men zegt, bereikte deze brief de regeering eerst, toen de beslissing aangaande de Engelsche politiek in het Mid den-Oosten al was genomen. De Joodsche voorstellen, in houdende, dat de wit-boek-po- iitiek zal worden verlaten en de immigratie in Palestina voor Joden geheel zal worden vrij gegeven, terwijl tevens een Joodschen staat in het leven zal worden geroepen, heeft de Britsche regêering niet aan vaard. De Éngelschen zullen het witboek als uitgangspunt blijven nemen, maar enkele af wijkingen ervan liggen wel in de bedoeling. Boven het door de Britten toegestane aantal van 75.000 Joodsche immi granten. in Palestina, zullen voorloopig nog maandelijks ten hoogste 1500 immigranten worden binnengelaten. Even als vroeger blijft verwerving van land resp, vestiging in de meeste deelen van Palestina voor Joden verboden, maar er zullen voor de Joden toch iets •gunstiger - mogelijkheden wor den geschapen. Aanbod afgewezen Britsche regeeringskringen hebben hun groote misnoegen geuit over den brief van den president. Zij wijzen er op, dat zii alle gevoelens van den president in deze aangelegen heid deelen. zooals ook de offi- cieele Labour-politiek is. Te- zelf der tijd onthullen zij dat 't kabinet tevoren president Tru- Zoo spoedig mogelijk verkiezingen In een dezer dagen in een vergadering der Ned. Volksbe weging alhier gehouden rede heeft de Minister-president Prof. Ir. W, S. Schermerhorn o. m. medegedeeld, dat de re geering het houden van ver kiezingen zooveel mogelijk zal bespoedigen. Voor het onder zoek naar de mogelijkheden der saneering van de ver schillende administraties heeft de regêering een specialen functionaris benoemd. Deze heeft de regeering gevraagd, wat zal moeten voorgaan: de saneering van de distributie- stamkaarten, of de saneering van de verkiezingsadministra tie. De regeering heeft daarop beslist, dat dc verkiezingsad ministratie prioriteit zal ge nieten. Engelsche soldaten mogen niet met Duitsche vrouwen trouwen Sir Bernard Montgomery •heeft een order uitgevaardigd, waarin hij den leden der Brit sche strijdkrachten verbiedt Duitsohe vrouwen te trouwen. Hij heeft tevens verordend, dat leden van de Britsche strijdkrachten niet bij Duit sche families ingekwartierd mo gen worden. Tezelfdertijd wor. den alle vertoroederings-verbo- den ingetrokken. In zijn order zeide Montgomery: „Ik ver trouw dat alle leden der strijd- kraohten zich met waardigheid zullen gedragen en dat zij hun gezond verstand zullen ge bruiken bij hun omgang met Duifcsohers, die gedurende de laatste dertig jaar tweemaal onze vijanden zijn geweest. GOUDEN KLOOSTERFEEST. De zeereerw. Pater Tesser O.F.M. zal op 8 October a.s. den dag herdenken, waarop hij 50 jaar geleden te Wijchen in het klooster trad. Op dien dag zal door den jubilaris een plechtige H. Mis van dankzeg ging worden gecelebreerd, waarna de gebruikelijke kro ning met de gouden kroon zal plaats hebben. Het zal Pater Tesser, die reeds vroeger als Kapelaan gewerkt' heeft in de Parochie van de Hartebrug en hier zeer gezien is. op dien dag niet ontbreken aan belangstel ling. HET VERTREK DER MISSIONARISSEN zal enkele priesters zwaar vallen daar zij in Holland moeten achterblijven om te zorgen voor den bouw van een nieuw Missie-College voor opleiding van priester-studenten. Help óók hèn vertrekken. Helpt het vrederijk van Koning-Chris tus vestigen door uw gebed en uw daadwerkelijke steun. Stort daarom nog heden uw bijdrage. Giro: Afrik. Missieprocuur Cadier en Keer 182830. Twee millioen zwervende Duitschers De Geallieerde autoriteiten maken zicli ongerust over de ernstige situatie, welke is ge schapen door het omzwerven van millioenen uit West-Polen gevluchte Duitschers over Duitseh gebied. Men schat het aantal dier zwervende Duit schers op ruirn twee millioen. Het zijn voor het meerendeel vrouwen en jonge kinderen. In alle haast zijn houten ba rakken gebouwd om hen te herbergen. De Britsche auto riteiten zijn minder bezorgd over het probleem van de voedselvoorziening voor deze mensohen, dan wel over het mogelijke, zelfs waarschijnlijke gevaar van het uitbreken van ziekte- epidemieën Hirohito afgetreden? Volgens een in Amerika opgevangen bericht van radio Tsjoenking zou keizer Hirohito zijn afgetreden. Aan dit be- richt werd toegevoegd, dat de keizer zou worden opgevolgd door den kroon prins. Een correspondent van het Co lumbia Broadcasting System meldt uit Tokio, dat een hooggeplaatst officici van den staf van generaal MacArthur hem medegedeeld heeft, dat: „er zelfs geen aanwijzing is, dat keizer Hirohito aftreedt, zooals door radio Tsjoengking gemeld is." Economisch pact tusschen Rusland en Hongarije Naar verluidt zou een over eenkomst tusschen Rusland en de voorloopige Hongaarsche regeering omtrent een vijfja renplan van economische sa menwerking tot stand zijn ge komen. De correspondent van de Sunday-Times schrijft, dat de regeeringen van Engeland en j de Vereenigde Staten de ver- j wikkelingen, welke door dit j pact zijn geschapen, in over weging hebben genomen. Hij voegt er aan toe, dat noch Lon den noch Washington van te voren op de hoogte was ge steld omtrent deze overeen komst. waardoor Rusland ge lijkwaardig partner zou wor den in een monopolistische staatscontrole en -exploitatie van Hongarije's groote indus trieën, natuurlijke hulpbron nen, landbouw en transportwe zen. De correspondent van de ..Observer" zegt, dat berichten uit Boedapest er op wijzen, dat door de aankondiging van deze overeenkomst de politieke cri sis in Hongarije is verscherpt, en dat de ratificatie van het pact in vele kringen op bittere tegenstand stuitte. Voorts zegt de correspondent van de „Sun day Times" nog, dat de oplos sing van de kwestie der con trole op de Donau, welfke op de agenda van de Londsche conferentie staat, niet verge makkelijkt zal worden door „dit jongste voorbeeld van Ruslands neiging om zijn eigen weg te gaan in aangelegenheden, wel ke het naar eigen beweging zou behandelen in samenwer king met zijn bondgenooten uit den oorlog." De bezetting van Java Officieel is gemeld, dat de •bezetting van Java door Ge allieerde strijdkraohten onge veer vier October zal plaats vinden. Het bestuur van Indië zal zoo mogelijk tezelfdertijd te Batavia worden ingesteld. Dit zal echter afhangen van de factor of men over Voldoen de communicatiemiddelen be schikt. „In de Zuid-Amerikaan- sche landen bestaat een ge brek aan arbeidskrachten en er is dan ook groote belang stelling voor immigratie, met name uit de Scandinavi sche landen uit Nederland en uit België. Vooral is er een tekort aan landarbeiders en tuinders en van vele zijden heeft men mij reeds gevraagd of het niet mogelijk is een half millioen boeren te bewegen naar Latijnsch Amerika te komen. Voorwaarden Aldus Ex-minister Weiter tij dens een lezing, die hij voor leden van het Nederlandsch- Luidamerikaansch instituut heeft gehouden. „Wil een dergelijke immi gratie kans van slagen heb ben", zoo vervolgde de heer Wel ter, „dan zal echter aan de volgende drie voorwaarden voldaan moeten worden: 1. Een grondig vooronder zoek zal moeter plaats vin den door Nederlandsche des-' kundigen op het gebied van land- en tuinbouw, die bo vendien nog de Spaansche taal meester zullen moeten J zijn. 2. De immigratie zal in den aanvang op zeer beperk te schaal moeten plaats heb ben, bijv. niet meer dan 40 a 50 gezinnen, en 3. Men moet zeker zijn van den financieelen steun der regeeripg v/at betreft den aankoop van bouwgrond, weide, huisraad, gereedschap. Ook voor bekwame vaklie den is er in' Zuid-Amerika plaats, maar ook hier zal de regeering van tevoren een onderzoek moeten instellen. Sterk moet ontraden worden, op goed geluk naar Zuid-Ame rika te gaan. Zuid-Amerika is immers het eenige deel van de wereld, dat zich practisch buiten den oorlog IMMIGRATIE mogelijk voor Landarbeiders Tuinders en Vaklieden heeft kunnen houden, verkeer, handel en nijverheid bloeien er als nooit tevoren. Enorme ge bouwen zijn opgericht, prachti ge parken worden aangelegd en schitterende monumenten ge plaatst. De landen in Latijnsch Amerika zijn in dezen oorlog rijk geworden en de Zuid-Ame rikanen hebben de neiging van hun land een lustwaranda te maken. Luchftvaar? Een andere mogelijkheid voor Nederland is weggelegd in het luchtvaartverkeer. Wij hebben hier een grooten voor sprong op andere luchtvaart maatschappijen omdat de K. L. M. gedurende den oorlog een zeer intensieven dienst heeft onderhouden van Cura cao op Columbia en Venezuela, een dienst, die uitgebreid zou kunnen worden over geheel Zuid-Amerika. Gedurende den oorlog is, dank zii de K. N. S. M„ de Ne derlandsche vlag blijven ver schijnen in de Zuid-Ameri- kaansche havens. Vooral met kustvaarders is een zeer goed beklante vrachtdienst onder houden tusschen Curacao en de havens aan de Westkust van Zuid-Amerika De Nederlandsche Bankunie •heeft tijdens de oorlogsjaren haar handelsrelaties belang rijk Vergroot en zij heeft er niet weinig toe bijgedragen den goeden naam, die Nederland in Zuid-Amerika had, te bevesti gen. Vriend van Zuid-Amerika „Een zakelijke toenadering tot de Zuid-Amerikaansche landen," zoo zeide de heer Weiter tenslotte nog, „zal ech ter gepaard moeten gaan met een cultureele toenadering. Basis voor den handel op Zuid- Amerika zullen de vriend schappelijke betrekkingen moe- De vakbeweging en de nieuwe tijd ORSPRONKEL1JK stonden ze scherp t/tegenover elkaar: de organisaties van de werknemer en die dei werkgevers. Eclite striidvereeniginge.. waren het, die dreigden met staking en uitsluiting. Bij een loonconflict kwam de politie te pas. Thans moeten er lichamen worden ge vormd in de maatschappij, waarvan d<- menschen neit meer deel uitmaken al; werkgever en werknemer, maar waar in zij naast elkander staan als deel hebbers aan hetzelfde productieproces. Dit wil zeggen, dat b.v. in de textiel industrie een corporatie zal tot Stan J komen, waarin overheid, werkgever e;: werknemer met elkaar zullen bedisse len: de loons- en arbeidsvoorwaarden, de uitvoering der sociale wetgeving, dc fondsen, welke moeten worden ge vormd om de gevolgen van werkloos- poratic worden alle werkgevers en alle beid te bestrijden enz. Van zoo'n cor- werknemers lid, onverschillig welke godsdienstige of politieke richting zi. zijn toegedaan. Zoo'n corporatie zal een groot ge deelte van de taak der vakverenigin gen overnemen. De vakvereeniging b.v zal er geen werklooslieidskassen meer op na houden. Ziet gij nu wel, hoe groot ongelijl degenen hebben, die beweren, dat me; de wederherleving van de Kath. Vak beweging alles bij het oude blijft? Die vakbeweging presenteert zicli niet om alles bil het oude te laten. Zi1 acht zich terecht noodzakelijkon; zichzelf te hervormen, om een essen tieel deel van haar taak over te dra gen aan de corporaties.... zoodra dfe er zijn. Dat moet, kan en zal spoe dig gebeuren mede dank zii de Kalh arbeidersbeweging, die daarmede Je kroon op haar werk van tientallen van jaren zal zetten. Want nu noemt men het corporaties, ordening of personalis tisch socialisme, maar voor een halve eeuw sprak men in de ffath. Vakbewe ging van en ijverde men reeds voor het soildarlsme. Ook wanneer straks de bedrijfsrade", de corporaties of hoe men ze noemen wil, er zijn en in het bedrijf de socn- le zekerheid, zooveel als menschen d vermogen tc 'even, zal zijn gewar-- borgd, zal er plaats blijven voor een e ganisatie van Kath. arbeiders. Dit 'r niet meer ziin de vakvereenigiv waarin de arbeiders nu weer aantr den, maar dat zullen cultureele ore nisaties ziin. welker leden zich h' stand bewust worden, zoodat ge' werknemer het in ziin hoofd haalt zeggen, wat men nu nog zoo va; hoort: „Ik ben maa- een arbeider"! RADIOPROGRAMMA voor Dinsdag 25 September. 9.3310.00 Pianomuziek (Liszt) do1 Mark Hambourg. 11.15—12,00 Klassiek concert. 12.1513.00 Het orkest van Alfred Campoli. 13.15—13.45 Muziek van Ketelby c Eric Coaterts. 14.3014.45 Pianistenkwartiertje: Gerar. v. d. Gieszen. 14.4515.15 James Moody. 15.1515.30 De werkzaamheden van dc huishoudelijken voorlic: tingsdienst, door mei. Me- dag. 15.30—16.30 Het Stichlsch Kamerorkes o.l.v. Henk Spruyt. 16.3016.45 „Het welkome geschen' van Wies Defresne, gelere door J. W. Acda. 16.45—17.15 Uit operettes van Johan. Strauss. 17-1517.45 Lex van Spal en zijn orkes 17.4518.00 Orgelspel van Corpor Edgar Goodaire van het C;: nadeesche leger. 191519.30 Een kwartiertje bij der hotviolist Paul Nero me begeleiding van guitaar e stringbas. 20.0020.15 De toekomst der Neder landschc vliegtuigindustrie, door J. E. van Tijen, dir der Fokkerfabrieken. 20.1520.30 Vragenkwartier door L. d Jong. 20.3021.00 Harprecital door Rosa Spiei 21.0021.15 Landbouwpraatje. 21.15—22.00 Van mug tot olifant, ee reis door dierenland. 22.30—23.00 Aansluiting met City Ha! te Amsterdam. vrienden te worden met d' Zuid-Amerikanen en de zaker zullen er des te toeter om gaan Hier heeft het Nederlandseh Zuidamerikaansoh intsituut eer ten zijn. Wil moeten trachten grootsche taak te vervullen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 1