MIKADO'S RIJK TRILT en REEFT
r
mm\
V.
Sic transit gloria mundi
De strijd in
Mandsjoekwo
Nauwe samenwerking in
den oorlog tegen Japan
Belangrijke mededeeling
- van Japansche zijde
Vrijdag 1 O Augustus 1945 - No. 46
CTltgave van de Stiutitlng
..De Burcht"
Bureaus Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
Katholiek Dagblad voor Leiden eri Omstrekel
Hoofdredacteuren: Rector
H. L. J. M. Sondaal en Mr.
Dr. O. Ch. A, van Haren;
Redacteurs Prol. Dr. W.
Asselbergs (Anton van
Puinkerken) en Joop Sle-
belt; Directeur: G. G. van
Elburg.
„De Rijzende Zon" gaat onder.
Reuters correspondent in
Washington heeft zich door een
hoogen Amerikaanschen legerau-
toriteit" laten vertellen, dat men
een goede kans maakt wanneer
men zou wedden op de capitula
tie van Japan binnen enkele
dagen.
Het Russische legerbericht meldde
gisterenavond, dat Sowjet-troepen gis
termorgen over een breed front de
grens van Mandsjoerije waren overge
trokken. De Sowjet-troepen zijn 15 ki
lometer gevorderd. Zij veroverden de
stad Mantsjoera en het spoorwegsta
tion aldaar, en de stad Dalainer.
De Sowjet-troepen slaagden er ver
der in, de rivieren Amoer en Oessoeri
op verschillende punten over te steken
in het gebied van Khabarowsk. De
Sowj et-luchtmacht deed aanvallen op
voorname verbindingspunten van den
Mandsjoerijschen spoorweg te Charbin
Tsjangtsjoen en Kirin, en op Rasjin,
de haven van Seisjin.
Amoer en Oessoeri zijn de namen
voor twee gedeelten van een groote
rivier, welke langs de oostgrens van
Mandsjoerije stroomt en tegenover Sa
chalin in zee uitmondt. Dalai Nor ligt
aan den zuid-Mandsjoerijschen spoor
weg, precies ten zuiden van Mant-
sjoeli.
Charbin, een groot industrie-centrum
ligt 300 mijl ten noordwesten van Wla-
diwostok. Kirin, eveneens een groote
industriestad, ligt 300 mijl ten westen
van Wladiwostok. Rasjin is een Japan-
neesche vlootbasis aan de noord-oost
kust van Korea, tegenover Wladiwo
stok. Tsjangtsjoen is gelegen aan den
Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg, 150
mijl ten zuiden van Charbin.
De twee aanvallende Sowjet-legers
zijn 1ÖOO mijl van elkander verwijderd.
Mantsjoeli ligt in de Noord-Westelijke
punt van Mandsjoerije, en Khabarowsk
is een stad in de tegenover liggende
Noord-Oostelijke punt.
Het Russische legerbericht van gis
terenavond vermeldt niet de namen
van de commandanten aan de nieuwe
fronten en evenmin welke legers daar
in actie zijn.
Aan het front van Mandsjoekwo
zijn een millioen Russen opgesteld. De
aanval geschiedt vanuit drie centrale
punten. De Amerikanen zijn op de
hoogte gesteld van het krijgsplan.
Gistermorgen te vier ure heeft de
regeering van Mandsjoekwo den „staat
van verdediging voor het geheele land"
afgekondigd tegen den verraderlijken
aanval van het Roode Leger".
Het deelnemen van de Sowjet-Unie
aan den oorlog heeft een dubbele be
teekenis. Het wil niet enkel zeggen,
dat de Sowjet-Unie zich nog op het
laatste moment bij de strijdende par
tijen aansluit om mede te kunnen pro-
fiteeren van de winst, maar het zal
bijdragen tot een wezenlijke verkorting
van den oorlog. De Mikado heeft het
z.g. Kwantoengleger nJ. niet onder con
trole en naar men wil, zou hij mis
schien al gecapituleerd hebben, als het
Kwantoengleger dit niet had verhin
derd. Deze legermacht dient derhalve
geliquideerd te worden.
Daar de bevolking van Mand
sjoerije den geallieerden vriendelijk
gezind is, zal het niet mogelijk zijn op
het Mandsjoerijsche strijdtooneel bijv.
atoombommen te gebruiken of over te
gaan tot het stelselmatig bombardee
ren van steden. Ook speculeeren de
De opperbevelhebber der Amerikaansche troepen, Luit.-Gen. Albert Wede-
meyer heeft, reeds overleg gepleegd met Russische militaire vertegenwoor
digers. Gedetailleerde plannen voor nauwe samenwerking te land, ter zee en
in de lucht zullen, naar wordt te kennen gegeven, veel beter blijken dan op
het Europeesche strijdtooneel het geval was.
Verder is bekend gemaakt, dat Chineesche parachutisten, door de Ameri
kanen opgeleid en uitgerust, reeds achter de Japansche linies gebruikt
worden.
Kwantoenglegeraanvoerders er op, dat
de geallieerden de industriegebieden
op Korea, in Noordwest-China en in
Mandsjoekwo zullen sparen, daar het
anders uiterst moeilijk zal zijn in de
behoeften van de Aziatische bevolking
te blijven voorzien.
Via Radio Tokio zijn in New York
berichten ontvangen omtrent de juiste
plaatsen waar het Roode Leger de
grenzen van het door Japan bezette
gebied is gepasseerd, n.l. aan de Ooste
lijke grens bij Honsjoen (nabij het
drielandenpunt van Rusland, Mand
sjoerije en Korea, acht mijl ten Z.O.
van Wladiwostok en aan de Westelijke
grens bij Mansjoeli (gelegen aan den
Transsiberischen spoorweg, waar Si
berië, Buiten-Mongolië en Mandsjoe
rije aan elkaar grenzen). In de uitzen
ding wordt voorts medegedeeld, dat
Sowjet-vliegtuigen de steden Rasjin
en Gensan benevens andere punten in
Noord-Korea hebben aangevallen. In
Mandsjoerije werden aanvallen gedaan
op Charbin, Kirin, Hailar en Chi-
mussur.
FOTO VAN VERWOEST
HIROSJIMA.
De omvang van de door de atoom
bom in Hirosjima veroorzaakte ver
woestingen is onthuld door een foto,
welke gisteren door den minister van
oorlog in Amerika is gepubliceerd: To
taal vernietigde spoorwegstations, gas
fabrieken, electrische en telefooncen
trales. De olie-opslagplaats in vlam
men, het in tendance-depot voor 85
verwoest. Twee bruggen geheel ver
nield, zeven zwaar beschadigd en zes
onbruikbaar doordat zij met brokstuk
ken zijn overdekt.
Militair^ waarnemers te Washington
hebben hedenavond verklaard, dat het
mogelijk is, dat meerdere atoombom
men op Nagasaki zijn afgeworpen.
„VERLAAT DE STEDEN",
ADVISEERT TOKIO.
Radio Tokio heeft de bevolking ge
waarschuwd, dat nog meer aanvallen
met atoombommen verwacht kunnen
worden, en dat het derhalve raadzaam
is, indien de burgers de door deze
aanvallen bedregide steden verlaten.
Indien Japan niet geleerd heeft uit
de verschrikkelijke lessen der eerste
aanvallen met atoombommen op Ja
pansche centra, aldus wordt ontleend
aan berichten in Engelsche bladen, en
het niet het voornemen te kennen
geeft om te capitueleren, moge het
weten, dat de geallieerden op hun
eilandbases in den Stillen Oceaan vol
doende atoombommen gereed hebben
liggen om in één aanval 'n tiental Ja-
panneesche steden in de asch te leggen
Uit gezaghebbende kringen te Was
hington wordt vernomen, dat de re
geeringen van de Ver. Staten en Gr.
Brittannië reeds overwegen hoe het
misbruik van de atoomkracht te ver
hinderen, en hoe die kracht dienstbaar
te maken voor het welzijn van de
menschheid.
Men verwacht, dat daartoe een in-
ter-geallieerde commissie zal worden
gevormd, die in de eerste plaats con
trole zal moeten uitoefenen op de
De Amerikaansche radio-om
roep maatschappij (American
Broadcasting Company) heeft
een bericht van radio Tokio op
gevangen, waarin in het En-
gelsch werd medegedeeld, dat
alle luisteraars Maandag a.s. om
dertien uur dertig dat is voor
Nederland half elf 's avonds op
Tokio moeten afstemmen ten
einde te luisteren naar „een
sensationeele verklaring", waar
op de door den oorlog ver
scheurde wereld heeft gewacht
en waarnaar zij heeft verlangd."
Het gewone radio-programma
werd onderbroken, de mededee
ling werd gedaan in de Engel
sche taal. Allen werd op het
hart gedrukt kennis te nemen
van dit „buitengewoon belang
rijke feit". De omroeper meldde
niets omtrent den aard van de
af te leggen verklaring.
vindplaatsen en het gebruik van ura
nium, de delfstof die voor de vervaar
diging van de atoombom van essenti
eel belang is.
Practisch hebben het Britsche rijk en
de Ver. Staten het monopolie van
delfstoffen die uranium bevatten, al
dus deelde hot Bureau of Mines te
Washington mede. Canada neemt in
dit opzicht de eerste plaats in. Waar
schijnlijk komt het ook voor in de
Sowjet-Unie.
EEN VERKLARING VAN STIMSON
OVER DE ATOOMBOM.
De Amerikaansche minister van
oorlog, Stimson, heeft Donderdagavond
verklaard, dat „de atoombom het as
pect van de wereld zal veranderen.
Het is natuurlijk dat wij een zeer
groote voldoening vinden in deze uit
vinding, die het leven van ontelbare
Amerikaansche soldaten zal sparen en
die een eind zal maken aan de ellende
veroorzaakt door den oorlog in den
Pacific.
Wij hebben het vaste besluit geno
men deze nieuwe kracht na den oor
log te gebruiken voor den vooruitgang
der menschheid."
Stimson voegde er aan toe: „De re
sultaten van de atoombom zijn zoo
verschrikkelijk, dat de verantwoorde
lijkheid voor de uitvinding ervan
zwaar op onze geesten en onze harten
drukt. Maar de bom zal gebruikt wor
den tot/aan het einde van dezen oorlog
dien ons is opgedrongen door het Ja
pansche militairisme."
Partij op Katholieken
i.
„De Burcht" is geen propagandablad
van een partij. Wij staan onafhanke
lijk van welke politieke beweging dan
ook.
Maar evenzeer is waar, dat wy een
standpunt innemen. Wij zyn voorstan
ders van een politieke partij, welke
stoelt op de Katholieke levensover
tuiging.
Daarvoor hebben wij onze argumen
ten, waarvan wy er vandaag een naar
voren willen brengen.
Wij begeven ons daarbij niet in
wenschdromen. Wij zien niet naar En
geland en niet naar Amerika ofschoon
velen het bestaan van slechts twee
partijen als het ideaal aanprijzen. Is
dat inderdaad zoo ideaal, het Ameri
kaansche twee-partyen-stelsel; die van
de Republikeinen en die van de Demo
craten, waartusschen maar één ver
schil is n.l. dat de eene partij aan
het bewind is en de andere niet, of de
eene niet en de andere wel?
Hoe het ook zij, in Nederland zijn
méér politieke partyen. Er hebben
zich aangediend of dienen zich straks
aan: een socialistische partij, een pro-
testantsche ,een katholieke, een libe
rale, een communistische (onder an
deren naam) en een personalistisch-
socialistische partij (de N.V.B. zelf of
een party onder patronaat van de
N.V.B.)
Tusschen deze en wellicht nog een
of meer andere moet de Nederlander
kiezen.
Welnu, wij kiezen de partij op Ka
tholieke grondslag.
Tusschen de leden eener staatkun
dige party moet een bepaalde band
bestaan. Letten wij er daarbij goed op
dat het doel van een echte partij is:
alle middelen aan te wenden opdat het
doel van den Staat d.i. het algemeen
welzijn zoo ver mogelijk worde ver
wezenlijkt. Dit zij vooropgesteld.
Elke partij met een beperkter doel
is geen echte politieke partij. Hieruit
volgt dat wij het volmaakt oneens zijn
met Prof. Pompe in „Vrij Nederland"
van 7 Juli, die zegt, dat in elke partij
de strekking verscholen ligt om zich
zelf overbodig te maken. Dit is zeker
niet juist. Een echte partij heeft een
taak en kan er zijn zoolang de Staat
er is.
Men ziet menschen lid worden eener
zelfde partij:
I) om bepaalde doeleinden waarover
men het eens is, te verwezenlijken, b.v.
den vrijen handel, de afschaffing van
den zomertijd of van de tollen op de
wegen. Dit zijn partijen in oneigenlij-
■ken zin.
II) omdat men bepaalde aan de po
litieke voorafgaande beginselen en
ideëen deelt. Dit vereischt eenige toe
lichting. Er is maar één Christendom
en dit is het Christendom, dat niet
door menschen is gemaakt, maar dat
ons is gegeven. Het is het Christen
dom met zijn door God geopenbaarde
waarheden, welke door een onfeilbaar
Kerkelijk Leergezag worden overgele
verd. Gelukkig is er heel wat van dit
christendom terug te vinden bij ande
ren, die de onfeilbare leerstellingen
der katholieke Kerk niet erkennen.
Humanisten b.v., die op grond van de
menschelijke rede een natuurlijk goe
den mensch construeeren, die goede
christelijke beginselen practizeert. Ook
zijn er humanisten, die met hun zelf
gemaakt christendom tot allerlei leer
stellingen en gevolgtrekkingen komen
welke door de ééne Kerk worden ver
oordeeld. Alleen de katholieke Kerk
bezit de waarheid. Ook buiten haar is
waarheid, maar zijn er geen waarbor
gen tegen de grootste dwalingen. Wel
nu, Katholieken, socialisten, humanis
ten kunnen op grond van bepaalds
aan de staatkunde voorafgaande be
ginselen over b.v. de waarde van den
arbeid, de beteekenis van het huwelijk
enz. samen een politieke partij oprich
tenin de hoop dat de wegen niet
al te gauw uiteen zullen loopen, om
dat in zoo'n partij uiteindelijk een
ieder behalve de katholieken een
eigen interpretatie van de diepste le
vensvragen naar behoefte a&l constru
eeren.
