Rusland in
oorlog met
an
Donderdag 9 Augustus 1945 - No. 45
Katholiek Dagblad voor Leiden en Ömstrekeïi
BINNENLAND
STADSNIEUWS
De Schijn-
Uitgave van de Stichting
J)e Burcht"
Bureaus Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
Hoofdredacteuren: Rector
H. L. J. M. Sondaal en Mr.
Dr. C. Ch. A_ van Haren;
Redacteur: Prof. Dr. W.
Asselbergs (Anton van
Duinkerken) en Joop Sle-
belt: Directeur: G. G. van
Elburg.
Radio Moskou deelde in de uitzending van gisterenavond mede.
dat de Sowjet-Unie met ingang van heden, Donderdag, zich in
staat van oorlog bevindt met Japan.
VOLLEDIGE VERKLARING.
„Molotof, de volkscommissaris der
Sowjetunie, heeft heden den Japan-
schen ambassadeur Sato ontvangen en
de volgende verklaring afgelegd: Met
het oog op Japans weigering te capi-
tuleeren, hebben de Geallieerden zich
tot de Sowjetregeering gewend met het
verzoek deel te nemen aan den oorlog
tegen de Japansche agressie, daarbij
den duur van den oorlog verkortend,
het aantal slachtoffers verminderend
en medewerkend aan het spoedig her
stel van den algeheelen vrede. Trouw
aan het bondgenootschap met de Ge
allieerden, aldus Molotof, heeft de
Sowjetunie het °,anbod aanvaard, en
heeft zij zich aangesloten bij de Geal
lieerde verklaring van 26 Juli van dit
jaar. De Sowjet-regeering is van mee
ning, dat zulk een politiek van haar
kant het eenige middel is dat in staat
is om den vrede naderbij te bren'sn,
het volk voor verdere offers en lijden
te behoeden en het Japansche volk de
gelegenheid te geven die gevaren en
vernietigingen te vermijden die door
Duitschland na haar weigering om on
voorwaardelijk te capituleeren geleden
werden. Met het oog op het vooraf
gaande verklaarde de Sowjet-regeering
dat met ingang van heden, 9 Augustus,
iii iSucccxl v txll oOiiOg iliCi
zal beschouwen.
De verklaring gaat verder: op 8 Aug.
ontving Molotof den Britschen ambas
sadeur Sir Archibald Clerk Kerr, den
ambassadeur van de Ver. Staten Har-
riman en den Chineeschen ambassa
deur Foeking Tsjang en lichtte hen in
over de beslissing van de Sowjetregee
ring om op de 9 Aug. de staat van
oorlog tusschen de Sowjetunie en Ja
pan te verklaren De ambassadeurs
spraken hun voldoening uit over deze
verklaring van de Sowjetregeering.
Molotof heeft Sato ervan op de
hoogte gesteld dat tezelfdertijd Marik,
de Sow'jet-ambassadeur te Japan, aan
de Japansche regeering te Tokio de
verklaring van de Sowjetregeering zou
overhandigen.
De ambassadeur deed toezegging de
verklaring van de Sowjetregeering aan
de Japansche regeering te doen toe
komen.
Voordat Molotof de oorlogsverkla
ring aankondigde, zeide hij tot den
Japanschen ambassadeur het volgende
„Na de ineenstorting en de capitulatie
van Hitler-Duitschland was Japan de
eenige groote mogendheid, die den
oorlog wilde voortzetten. De eisch.van
de drie mogendheden de Ver. Sta
ten, Groot-Brittannië en China op
26 Juli van dit jaar, dat de Japansche
gewapende macht zich onvoorwaarde
lijk over zou geven, werd door Japan
afgewezen en het verzoek van de Ja
pansche regeering aan de Sowjetregee
ring om in den oorlog in het verre
Oosten te bemiddelen, was. ongegrond
geworden".
INGEZAMELD BLIK WORDT
REEDS BENUT.
Dank zij de inzameling van biscuit-
en chocoladeblikken kon het Rijksbu
reau oude materialen en afvalstoffen
aan N.V. Ned. Vruchtenconservenfa-
briek Taminiau te Eist (Gld.) 20.000
blikken ter beschikking stellen, waar
door voorkomen werd, dat deze fabriek
stil zou moeten worden gelegd. Dit be-
teekent, dat 400.000 kg. jam door deze
fabriek kon worden verpakt, aangezien
elk blik een inhoud heeft van 20 kg.
In dit verband wijst het Rijksbureau
oude materialen en afvalstoffen het
publiek, de bakkers, de kruideniers, de
grossiers en allen, die hun medewer
king aan de inzameling van dit soort
blikken kunnen verleenen, nogmaals
op het groote belang van deze inza
meling.
VREESELIJKE VERWOESTINGEN
DOOR ATOOMBOM.
Met het dreigement voor oogen van
nieuwe en nog heviger atoombomaan
vallen op Japan en in de onzekerheid,
wanneer die aanvallen verwacht moe
ten worden, heeft radio Tokio gisteren
aan de wereld een volledig verslag ge
geven van de „verschrikkelijke ver
woesting" op de militaire basis Hi-
rosjima, een stad met een bevolking
van 318.000 zielen, nadat hierop Maan
dag j.l. een enkele atoombom was af
geworpen.
De stad is thans niets dan een puin
hoop. Alle levende wezens, menschen
zoowel als dieren, zijn letterlijk dood-
geschroeid. Zij, die zich in de huizen
bevonden, zijn levend verbrand, en zij,
die zich buiten bevonden, zijn gedood
door den onbeschrijfelijken druk en de
hitte. Toen de wolk van rook geleide
lijk van Hirosjima wegtrok, kwamen
de verkenningsvliegtuigen om foto's te
maken. Zij zagen niets anders dan
brandende skeletten van huizen. De
foto's toonen aan, dat een hitte die te
vergelijken is met die van een hemel
lichaam, werd ontwikkeld, toen de
atoombom in het hart van Hirosjima
neerstortte.
De Amerikaansche minister van oor
log heeft verklaard, dat niets of nie
mand in Hirosjima bij de explosie Van
de atoombom aan de vernietiging is
ontkomen. Alle levende wezens zijn
door de ontploffing vermorzeld.
De atoombomTaanval op Japan zal
nog niet direct worden herhaald, aldus
heeft gisteren de Amerikaansche mi
nister van oorlog aan den correspon
dent van A.F.P. verklaard. De door de
nieuwe bom aangerichte verwoestingen
zijn zoo aanzienlijk, dat de bedreiging
alleen reeds, als een zwaard van Da
mocles, nog sterker dan een nieuwe
aanval de capitulatie van Japan zal
forceeren.
Inmiddels zijn waarschuwingen uit
gegaan tot 12 andere Japansche ste
den, dat zij geplaatst zijn op de „doo-
denlijst" der Geallieerden, die is op
gesteld in het hoofdkwartier van de
geallieerde luchtmacht op Goeam.
Duizenden pamfletten zijn op deze ste
den uitgeworpen, om den bewoners
mede te deelen, dat wellicht binnen
enkele uren de brandbommen zullen
gaan vallen in zoo groote hoeveelheid,
dat de verwoesting van deze steden op
handen is.
WEDEROM PETROLEUM.
Met ingang van Maandag 13 Augus
tus zal voor het geheele land, met uit
zondering van Zeeland, Noord-Brabant
en Limburg, wederom een bon worden
aangewezen voor petroleum. Verstrekt
zal worden: aan personen van 5 jaar
en ouder Vz liter en aan kinderen be
neden den leeftijd van 5 jaar 1 liter
petroleum. De betreffende petroleum-
bonnen zullen geldig zijn van 13 Aug.
tot en met 8 Sept. Hiermede wordt dus
uitvoering gegeven aan het reeds eer
der geopperde plan, de verstrekking
voor petroleum voor huishoudelijk ge
bruik voort te zetten.
NIEUW SYSTEEM VOOR DE
SCHOENENDISTRIBUTIE.
Binnenkort zal ook weer, weliswaar
op beperkte schaal, een aanvang wor
den gemaakt met de normale schoe
nendistributie, zoodat ook degenen, die
in sommige gevallen zelfs 2 jaar ge
leden een aanvraag voor schoenen
hebben ingediend, in het bezit worden
gesteld van een schoenenbon.
BLOEMBOLLENEXPORT.
Amerika heeft toegestaan dat voor
f. 5.000.000 aan bloembollen wordt in
gevoerd.
LEIDSCHE SCHOUWBURG VEREEN.
Wegens reorganisatie var: don Schouw
burg is de heer A. M. van Zwicht niet
langer belast met de plaatsbespreking
voor den Schouwburg.
Het bestuur heeft den heer v. Zwicht
op de meest eervolle wijze ontslag ver
leend onder dankbetuiging voor de
vele diensten, die hij gedurende zoovele
jaren aan de Schouwburgvereeniging
heeft bewezen.
JEUGD DERDE ORDE
HARTEBRUGSKERK.
Ruim vijf jaar geleden werd te Lei
den opnieuw de Jeugd Derde Orde
opgericht voor de afd. meisjes. Dit
eerste lustrum zal a.s. Zondag 12
Augustus plechtig worden gevierd des
namiddags om 3 uur in het St. Anto-
nius-clubhuis, Mare 43. Tot deze bijeen
komst worden alle leden van de Derde
Orde van Leiden en eenige anderen
speciaal uitgenoodigd. Het zal een
aardige bijeenkomst worden. Brengt
allen uw handboekje en de gezangen
der Derde Orde mee. Gaarne zouden
wij Zaterdag as. wat bloemen ontvan
gen voor de versiering van het beeld
van Vader Frans. Alle nette katholieke
meisjes van Leiden boven de 13 jaar
en onder de 25, kunnen zich te allen
tijde bij ondergeteekende presenteeren
om toe te treden tot de Jeugd Derde
Orde.
Pater BOOMS o.fjn.
Directeur.
NIEUWS VAN VOLKSHERSTEL.
De Dienst van Volksherstel deelt
mede, dat de voorraad textielgoederen
thans vrijwel is uitgeput. De laatste
aanvragers, die geholpen kunnen wor
den, zullen in het bezit van een op
roep worden gesteld. De mogelijkheid
tot registratie blijft open. Er zal naar
worden gestreefd, zoodra er weer tex
tiel is, in de meest ernstige gevallen
via de normale distributie te voorzien.
LANDBOUWMATERIAAL.
De Plaatselijke Bureauhouder van
den Voedselcommissaris te Leiden
deelt aan belanghebbenden in zijn
werkgebied het volgende mede.
Op korten termijn moet worden be
schikt over een opgave van al het
landbouwmateriaal, zooals runderen,
paarden, schapen, geiten, pluimvee,
wagens, tuigen, tractoren en andere
landbouwwerktuigen, die door de Duit-
sehers zelf op „onofficieele wijze" mee
genomen zijn tusschen £-9-'44 en
5-5-'45.
Hetgeen officieel via het Bureau van
den P.B.H. door de Duitschers is ge
vorderd, valt buiten de hier gevraagde
opgave.
Zij, die meenen een opgave te moe
ten doen, dienen zich op Vrijdag as.
tusschen 15 en 17 uur als volgt te
melden.
Gemeente Wassenaar, Café v. d. Salm,
Langstraat 54;
Gem. Voorschoten, Café Deurloo;
Gem. Valkenburg, Café Ramp;
Gem. Katwijk, Casa Cara, Tramstraat;
Gem. Rijnsburg, Café Hoogstraten;
Gem. Leiden en Oegstgeest, Manden-
makerssteeg 12, Leiden.
BUR. VOOR SOCIALE ADVIEZEN.
Dit bureau is niet bedoeld als een
instantie waar men klachten kan in
dienen betreffende weigering van
steun of een te lagen steun, of waar
men arbeidsgeschillen ter oplossing
kan voorleggen. Daarvoor zijn andere
instanties. Dit bureau wil trachten
hen, die in moeilijkheden van socialen
aard verkeeren, terwijl zij niet weten
tot wie zich te wenden, den weg te
wijzen, om uit die moeilijkheden te ge
raken. Het bureau is (te beginnen
Dinsdag 14 Augustus) voorloopig iede-
ren Dinsdagmiddag geopend van 2 tot
4 uur op kamer 213 van het stadhuis
en staat onder leiding van Dr. S. Ro-
zemond.
WATERPOLO.
Dinsdagavond werd de competitie
wedstrijd gespeeld tusschen De Zijl A-
De Zijl B. Eindstand 3—3.
Vooraf speelde De Zijl III een aar-
digen wedstrijd tegen L.W.V. (Leidsche
Water Vrienden), waarvan de uitslag
luidde 51.
Behalve een Schijn-Parlement, krij
gen wij ook Schijn-Gemeenteraden.
Dat wij met eenige hardnekkigheid
spreken van Schijn-Parlement en
Schijn-Gemeenteraden houdt nog geen
afkeuring in van deze tijdelijke instel
lingen, al zijn wij er nu niet bepaald
enthousiast voor.
Indien men echter spreekt van Nood-
Pa riemen t of sterker nog van
Tijdelijke Gemeenteraden, zooals het
Kon. Besl. van 12 April '45, dan wekt
men den schijn alsof wij aanstonds in
derdaad tijdelijke Gemeenteraden zul
len krijgen. „Den schijn (nu) boven
het wezen uit te deelen, komt slechts
in tijden van verval te pas." (Thor-
becke)
Dit Nood-Parlement is geen Parle
ment en deze Tijdelijke Gemeentera
den zijn geen Gemeenteraden, omdat
de leden niet zijn gekozen door de
kiesgerechtigde burgers en -burgeres
sen, maar omdat de verkiezing van den
Tijdelijken Raad plaats heeft door een
kiescollege, welks leden worden be
noemd. Daarenboven heeft men die
zoogenaamde Tijdelijke Gemeentera
den nog gauw een aantal bevoegdhe
den, welke de echte Gemeenteraad
heeft, ontnomen.
De belangstelling van het volk voor
den Schijn-Gemeenteraad is dan ook
nihil, en de plaatselijke overheid
maakt geen haast de totstandkoming
dezer lichamen te bevorderen. Te dui
delijk heeft de plaatselijke overheid
gezien hoe de Landsregeering vóór en
na Londen zich op een afstand plaatst
van de democratie, dan dat zij op
haar beurt groote voorkeur aan den
dag zou leggen, zelfs niet voor surro
gaat-democratie.
Hoe men het in Leiden wil doen.
Een zoogenaamde Tijdelijke Gemeen
teraad wordt gekozen door een kiescol
lege, dat driemaal zooveel leden telt
als het aantal raadsleden. Voor Lei
den komt er derhalve een kiescollege
van 3 x 35 of van 105 personen Hoe
wordt nu de lijst van deze 105 kies
mannen samengesteld? Dr. Beeken-
karnp, die het weten kan, schrijft daar
omtrent het volgende in de „Leidsche
Post" van 3 Augustus:
Zijn wij goed ingelicht, dan is het
de bedoeling dat de loco-burge
meester aan de besturen der poli
tieke organisaties, die candidaten
stelden voor den gemeenteraad in
1939, verzoekt hem een aanbeve
ling te zenden van namen voor de
bezetting van een aantal plaatsen
in het college van kiesmannen ter
dubbele sterkte van het aantal
raadsleden, dat in 1939 namens die
politieke partij zitting had. Zoo
zullen er dus in het college komen,
namens de
S.D.A.P24
R.K16
CH12
A.R8
V.D4
Lib2
Comm2
Totaal 68 zetels
De zetel van gemeentebelang dient
verwaarloosd te worden. Resteeren
dus in het college van kiesman
nen nog 37 zetels. Deze overige ze
tels zullen bezet worden door nieu
were richtingen of bewegingen.
Het schijnt in het voornemen te
liggen, hiervan 17 zetels te laten
aanwijzen door de aanbeveling van
den vertrouwensraad der Illegali
teit en 17 namens de Ned. Volks
beweging, terwijl de laatste 3 aan
de Vrienden der Waarheid komen"
Indien men weet, dat de Burgemees
ter een zeer grooten invloed heeft op
de samenstelling van het kiescollege,
zal men moeten erkennen, dat de wnd.
Burgemeester van Leiden niet het
eigen persoonlijk inzicht heeft laten
domineeren, maar dat eerlijk gestreefd
is naar systeem. De aangegeven
methode biedt oi. waarborgen voor een
redelijke vertegenwoordiging van de in
de burgerij levende stroomingen, al
zouden er straks nog wel «as eigen.»