Atoombom op
Japansche basis
Bloembollen-export
Dinsdag 7 Augustus 1945 - No. 43
Katholiek Dagblad voor Keiden en ömstrekeiS
Pltgave van de Stichting
„De Buroht"
Bureaux Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
mwwuwwwwwwv
ItlllCHT
Hoofdredacteuren: Rector
H. L. J. M. Sondaal en Mr.
Dr. O. Ch, A. van Haren;
Redacteur: Prof. Dr. W,
Asselbergs (Anton van
Duinkerken) en Joop Sie-
belt: Directeur: G. G. van
Elburg.
WE ZULLEN JAPAN'S VERMOGEN OM OORLOG TE VOEREN
VOLKOMEN TEN GRONDE RICHTEN.
„Wij zijn thans gereed nog
sneller en vollediger elke pro
ductie-onderneming, welke de Ja-
pannezen in welke stad ook
boven den grond hebben weg te
vagen. We zullen hun havens
vernielen, hun fabrieken en hun
verbindingen." (Pres. TrumarD.
President Truman heeft gisteren
onthuld, dat de Amerikaansche lucht
macht 16 uur geleden de grootste bom,
ooit in de historie van den oorlog ge
bruikt, een atoombom krachtiger dan
20.000 ton ontplofbare stoffen heeft
uitgeworpen op een Japansche leger
basis op Hirosjima. De president voeg
de hieraan toe, dat twee groote en vele
kleinere fabrieken in de Ver. Staten
voor de productie van atoombommen
in werking zijn. Er is meer dan IVi jaar
aan gewerkt.
Het Amerikaansche departement van
oorlog heeft hedenavond medegedeeld,
dat een ondoordringbare wolk stof en
rook hing boven het doelgebied, nadat
de eerste atoombom was neergeworpen
te Hirosjima, zoodat een nauwkeurig
rapport over de schade op het oogen
blik niet kan worden opgemaakt. Zoo
dra nauwkeurige bijzonderheden over
de resultaten van het bombardement
beschikbaar zijn zuilen zij worden ge
publiceerd.
De ontploffing van den eersten
Atoombom.
Het Amerikaansche departement van
oorlog heeft de volgende beschrijving
gegeven van het tooneel, toen de
eerste experimenteele atoombom in de
woestijn van nieuw Mexico op 16 Juli
tot ontploffing kwam: „Er ontstond
een verblindende lichtflits, die het ge-
heele gebied helderder dan bij het
helderste daglicht verlichtte Toen
kwam een geweldig, aanhoudend ge
bulder en een zware drukgolf, die twee
man, buiten het proefnemingcentrurA
neersloeg. Tenstond kolkte een ont
zaglijke, veelkleurige wolk op tot een
hoogte van ruim 40.000 voet. De wol
ken, die onderweg werden ontmoet,
verdwenen. Spoedig dreven de substra-
tossfeerwinden de op die hoogte grijs
geworden massa uiteen. De proef was
voorbij, het project was een succes."
Generaal Groves, een van de hoofd
figuren van het ontwerp, die zich op
een waarnemingspost op een afstand
van 17.000 yards bevond, vertelde:
„Twee minuten voor den vastgestelden
tijd lagen allen plat op den grond, het
gelaat omlaag. De tijd werd door een
luidspreker afgeroepen. Er heerschte
een volkomen, eerbiedige stilte."
Dr. Conant, president van de Har
vard University zeide, dat hij nooit
had kunnen denken, dat seconden zoo
lang konden duren. „Eerst kwam er
een lichtuitbarsting van onvergelijke
lijke schittering. Wij keerden ons allen
om en keken door donkere glazen naar
den vuurbol. Ongeveer 40 seconden
later kwam de schokkende golf, ge
volgd door geluiden, waarvan er geen
schrikwekkend scheen na onze volko
men verbazing over de buitengewone
intensiteit van het licht. Generaal
Thomas Farrell verklaarde: „Het too
neel binnen de schuilkelder was on
uitsprekelijk dramatisch. Ieder kende
de verschrikkelijke potenties van de
dingen, die naar zij dachten zouden
gaan gebeuren, Wy reikten in het on
bekende. Toen kwam die geweldige
lichtuitbarsting, gevolgd door een diep,
grommend gebulder. Verscheidene
waarnemers werden tegen den grond
geslagen. Alle opgekropte emoties kwa
men los in die paar minuten. Allen
schenen te voelen, dat zü aanwezig
waren geweest bij de geboorte van een
nieuw tijdperk, het tijdperk van de
atoomenergie."
Genie achter den atoombom.
Het genie achter „het grootste gok
spel in de geschiedenis", de atoombom,
was dr. Robert Oppenheimer, een na
tuurkundige van 41 jaar, die het on
derzoek in een woestijn in Nieuw
Mexico organiseerde.
Naar wy van bevoegde zyde
vernemen is het invoer-contin-
gent voor Zweden vastgesteld op
hetzelfde quantum als in het
jaar 1943, hetgeen een aanzien
lijke verbetering beteekent ver
geleken bij het vorig jaar. Onze
medewerker voor de bloembol
lenstreek zal deze week hierop
terugkomen.
BINNENLAND
EEN BESTELDIENST PER
VLIEGTUIG."
Teneinde bladen in het Noorden,
Oosten en Zuiden des lands vlugger
dan tot dusver mogelijk was, van
nieuws kopij te voorzien, heeft het
Algemeen Nederlandsch Persbureau
A.N.P.-Aneta te 's-Gravenhage het
vliegtuig ingeschakeld.
Dank zij de medewerking van de
regeering en van de militaire autori
teiten is het mogelijk gebleken, een
dagelijksche „besteldienst" per vlieg
tuig in het leven te roepen, welke
dienst -ervoor zorgt, dat de bladen tot
in de verste hoeken van het land op
een snelle wijze het nieuws van het
A.N.P. ontvangen. Gevlogen wordt met
lichte Auster-toestellen, welke het
groote voordeel hebben, dat zij op de
kleinste vliegvelden, zelfs op flinke
sporterreinen kunnen landen.
Gisteren had de eerste vlucht Den
HaagEindhoven plaats. Een Auster-
toestel, bestuurd door den luitenant
vlieger A. Hoekstra steeg op van het
hulp-vliegterrein bij Voorburg en leg
de de ruim 200 km. afstand" tot de
Philipsstad in 40 minuten af.
Op het vliegveld Eindhoven waren
de hoofdredacteur drs. Brans en en
kele redacteuren van het Eindho-
vensch A.B.M.-bureau van A.N.P.-
Aneta ter begroeting aanwezig, die de
inzittenden een hartelijken ontvangst
bereidden.
De Auster-toestellen zuilen dagelijks
een morgen en een middagroute vlie
gen en daarbij de volgende plaatsen
aandoen: Apeldoorn, Enschede, Gro
ningen, Leeuwarden, Nijmegen, Venlo,
Maastricht, Eindhoven, Bergen op
Zoom, Texel en Arnemuiden.
HET AMERIKAANSCHE BEZOEK
AAN NEDERLAND.
De elf leden van het Amerikaansche
Huis van afgevaardigden, die gisteren
te Amsterdam arriveerden brachten
des middags een bezoek aan Den
Haag. Naar George Dondero, Republi-
keinsch afgevaardigde uit Michigan,
een verslaggever van A.N.P.-Aneta
mededeelde, zullen in 38 dagen tijds
ongeveer 22 landen worden bezocht,
waaronder Duitschland, Frankrijk,
Zwitserland, Spanje en Portugal, Italië
Griekenland, Syrië, Palestina, Irak,
Iran, Egypte. De heer Dondero vertel
de dat hem vooral de moed had ge
troffen, waarmede de Nederlanders in
de getroffen gebieden weer het her
stelwerk ter hand nemen. Op een des
betreffende vraag antwoordde hy er-
BUITENLAND
EISENHOWER EN MONTGOMERY
TOT HET DUITSCHE VOLK.
Generaal Eisenhower heeft in een
radiorede gisteravond het Duitsche
volk meegedeeld, dat hun oorlogsmacht
vernietigd zal worden en hij riep hen
op hun leven op democratische basis
weer op te bouwen en zich in den
kring der volkeren te scharen.
Ondanks alle moeilykheden behoeft
gy den toekomst niet zonder hoop te
gemoet te zien." Eisenhower wees op de
maatregelen, die door hem genomen
zyn ter denazificatie van het door de
Amerikanen bezette deel van Duitsch
land, en legde er den nadruk op, dat
de komende maanden de toetssteen
zullen zijn voor de verhouding van
het Duitsche volk tot de wereld.
Veldmaarschalk Montgomery heeft
in een radiorede tot het Duitsche volk
gezegd, dat het tweede stadium van de
rehabilitatie van Duitschland begon
nen is. Hij zeide o.m. dat „de Duit-
schers verlost zullen worden van de
ellende van de werkloosheid en van
den vrees voor de toekomst. Hy be
loofde vryheid van drukpers, van vor
ming van vakvereenigingen en politie
ke democratische partijen, herstel van
het zelfbestuur op democratische be
ginselen en de vorming van een vril-
willig systeem van opvoeding."
De eerste groep Duitsche krygsge-
vangenen, in de Ver. Staten opgeleid
om verschillende functies in het
Duitsche bestuur op zich te nemen is
in Cherbourg aangekomen. Deze man
nen werden uitgekozen na een lange
peridode van observatie, en zij zyn op
geleid tot speoialisten en politieman
nen om de burgemeesters ter zyde te
staan.
overtuigd te zyn dat alle goede: en
en in het bijzonder machinerieën, die
den Nederlanders ontstolen zyn, weer
in het land terug zullen komen.
De heer Victor Wickersham, een lid
van de democratische partij uit Okla
homa en voorzitter van het comité
van 11 leden, zeide. dat de bedoeling
van dit bezoek aan Europa was een
Indruk te krijgen van den daar heer-
schenden toestand en in het bijzonder
van de omstandigheden waaronder de
menschen leven in het gebied, dat door
de Duitschers is bezet geweest. Ook zal
aandacht worden geschonken aan de
resultaten van de „lend and lease"
overeenkomsten.
Over een en ander zal rapport wor
den uitgebracht aan het Congres.
De heer Wickersham merkte verder
op, dat er op het oogenblik een over
vloed aan katoen in de Ver. Staten be
staat en dat het slechts een kwestie
van scheepsruimte is deze den Euro-
peeschen landen ter beschikking te
stellen.
Na de aankomst in hotel des Indes
maakte het gezelschap een autotocht
door het verwoeste Bezuidenhout
(waarvan vele foto's werden gemaakt)
en naar Scheveningen, waar vooral de
Westwal de aandacht trok. Op den
terugweg werd langs het vernielde
Zorgvliet gereden en langs het Vre
despaleis. Alle afgevaardigden waren
zeer onder den indruk van de vernie
lingen en verwoestingen en zy ver
klaarden tot dusver nog niet zoo iets
gezien te hebben.
Naar de heer Wickersham mede
deelde, zal het gezelschap heden per
vliegtuig naar Bremen vertrekken.
Bij die gelegenheid zal dan een
oogenblik worden rondgevlogen boven
den door de Duitschers onder water
gezetten Wieringermeerpolder.
HALF AUGUSTUS WEER EEN
„SPOORBOEKJE".
Op 15 Augustus a.s. komt er weer
een oude bekende terug: ons spoor
boekje. Weliswaar nog niet als voor
heen. De reisgelegenheid is nog zoo
beperkt, dat de complete dienstrege
ling meer weg heeft van een vouwblad
dan van een boekje. Maar toch, het
begin is er. En het is vooral als
symptoom van onze herrezen Spoor
wegen, dat we het „spoorboekje" met
vreugde begroeten. Overigens, men zij
nog zoo wys zijn reislust althans
per trein voorloopig nog tot het al
lernoodzakelijkste te beperken.
De textielindustrie in Tilburg kan»
als ze over kolen en krachtstroom be
schikt, op volle toeren gaan werken.
Er is echter één voorwaarde aan
verbonden n.l. dat er arbeidsters zijn.
Veel van dit werk, byna het grootste
deel eischt blijkbaar vrouwelyke
kraohten die geschoold zijn.
Deze scholing is geen kwestie van
dagen, maar van veel langeren tyd.
Zoodat, als deze vakkrachten ontbre
ken, heel Nederland in zijn „hemdje"
moet blijven rondloopen.
Nu blijkt uit verschillende informa
ties, dat de vroegere werkkrachten
maar heel schaars te kxygen zijn. Zyn
ze spoorloos verdwenen, zijn ze nog
ondergedoken, hebben ze hun vak ver
leerd?
Niets van dit alles, maarze heb
ben er geen zin meer in.
Ze kunnen gemakkelijker aan geld
komen, ze hebben een romantischer
baantje, er zit meer charme in hulp in
een officiers-casino, of ergens op een
bureau van M.G. al is het dan maar
als „verzorgingsassistente": schoon
maakster, zeiden ze vóór Mei 1940.
Maar dat was natuurlijk fout!
Met dat al gaat er een penibele si
tuatie ontstaan, die voor de geheele
Nederlandsche gemeenschap uiterst
nadeelig kan worden.
By al de zorgen die de Regeering al
heeft, komt het probleem van vrouwe
lyke werkkrachten in de kleedingin-
dustrie.
Moeten we dan tóch naar een ar
beidsplicht voor meisjes?
HET „BEEST VAN BELSEN" HEEFT
BEKENTENIS AFGELEGD.
De voormalige commandant van het
beruchte concentratiekamp te Belsen.
Joseph Kramer, heeft een verklaring
onderteekend, waarin hij zyn oorlogs
misdaden bekent. De tekst van zijn be
kentenis kan thans nog niet openbaar
gemaakt worden, daar men vooroor-
deelen wil voorkomen. Zij zal als be
wijsstuk worden voorgelezen tijdens
het aanstaande Belser.-proces te Lube-
berg.
Reuters correspondent vernam uit
gezaghebbende bron, dat Kramer be
halve aan de wandaden te Belsen, ook
nog aan andere oorlogsmisdaden
schuldig is. Momenteel verblyft Kra
mer in de gevangenis te Caile, by Han
nover, tezamen met 47 andere beklaag
den, die met Kramer gezamenlyk zul
len worden berecht wegens mishande
ling en het veroorzaken van den dood
van een 20.000-tal menschen. Het Bel-
sen-proces zal waarschijnlyk niet op
den voorgenomen datum van 12 Aug.
beginnen, doch begin September, daar
het dossier zich nog steeds te Londen
bevindt.
HET PROCES PETAIN.
Het proces tegen maarschalk Petain
is zyn derde week ingegaan en die zal
waarschynlyk niet de laatste zijn. By
de opening van het proces had men op
maximaal 15 zittingen gerekend, maar
de politieke uiteenzettingen van de ge
tuigen a charge, met name die van
Paul Reynaud, Daladier, Leon Blum
en Louis Marin, doch vooral ooik het
onverwachte getuigenis van Pierre La-
val, hebben de debatten aanmerkelyfc
verlengd.
Het proces is buiten het oorspronke-
lyk kader getreden, want behalve de
ontwikkeling van het proces Petain,
ziet men reeds de toekomstige proces
sen zich afteekenen tegen Weygand en
Laval, die eens de plaats van den
maarschalk op de beklaagdenbank zul
len innemen. Er moeten nog een twin
tigtal getuigen gehoord worden en
hiermede zal nog wel de geheele week
gemoeid zijn. Het hof zal stellig niet
voor medio Augustus vonnis kunnen
vellen.
De tweede getuige gisteren was de
prins Francois Xaxier van Bourbon-
Parma. Hy maakt een diepe buiging
voor Pétain en zegt een beetje hard-
hoorig te zijn als gevolg van zijn ver
blijf in het concentratiekamp Dachau.
De maarschalk, zoo verklaart hij dan,
heeft vaak gedaan gekregen, dat poli
tieke geïnterneerden bevrijd en execu
ties vermeden werden. D« maarschalk
