Naar een grooter
Nederland
ANNEXATIE VAN
DUITSCH GEBIED
„De Burcht99
Abonneert U!
De houding
van onze meisjes
STADSNIEUWS
Wij hebben tot nu toe meer ver
nomen over datgene wat Duitschland
noodig heeft, dan over hetgeen het
zal moeten missen.
Toch zal Duitschland het een en
ander moeten afstaan. Bijvoorbeeld
grondgebied ook aan Nederland. Ons
land behoort een deel van Duitschland
te annexeern. Dit klinkt nog wat on
wennig in Nederlandsche ooren, die
in het geheel niet imperialistisch zijn
geschoold. Het vraagstuk dat wij hier
aansnijden, niet om het uit de doeken
te doen, maar omdat het als vraagstuk
bestaat, leeft nog allerminst onder ons
volk.
Toch zijn er levensbelangen van staat
en volk mede gemoeid. Zoowel Duitsch
land, Nederland als Europa zijn er ten
nauwste bij betrokken.
Duitschland is militair vernietigd,
doch moet ook militair vernietigd bbj-
ven. Economisch moet het kunnen
leven. Welk een program ligt in der
gelijke onnoozele zinnetjes opgesloten.
Een sterk Duitschland is een perma
nent gevaar voor Europa. Dat heeft de
geschiedenis nu toch wel overduidelijk
geleerd. Juister is nog voor Duitsch
land te lezen: Pruisen. Sinds Pruisen
voldoende macht meende te hebben,
was het uit met den vrede in Centraal
en West-Europa. Een brute machts
politiek gericht op volledige onderwer
ping aan Pruisen van alles wat binnen
de invloedssfeer van het Pruisisch
„Herrnvolk" kan worden gebracht, dat
is het waaraan Europa bloot staat
zoodra Duitschland meent sterker te
zijn dan de omringende volken.
Het is een Europeesch belang dat
Duitschland geen gelegenheid meer
krijgt militair op te staan. Een van de
beste middelen dit te bereiken is een
gedeelte van Duitschland aan den in
vloed van het Pruisendom te onttrek
ken, aan het land strategische grenzen
te ontnemen alsmede bepaalde grond-
stofgebieden en oorlogsindustrieën.
-c-s-il el*.-— no^aiticfYC
zijde van het vraagstuk.
De M.P. eindigde onder meer:
Wij weten dat het op talrijke plaat
sen in zeer verschillende groepen der
bevolking: onrustig is, dat allerlei groe
pen bereid zijn per eigen gelegenheid
achten zich op een of andere wijze
verongelijkt. Dit is een gevoel, dat ons
uit de bezettingsjaren nog zoo eigen is.
Het zoeken van eigen wegen is ons niet
vreemd en het zal zeker geen kunst
zijn, om ook nu onder deze omstandig
heden in de geestelijke atmosfeer
waarin wij nu leven weer de onder-
grondsche practijk tot nieuw leven te
wekken en aan te vuren tot activiteit
op die punten, waar men meent, dat
de overheid tekort schiet.
Laat ik dan nu hier van deze plaats
nog eenmaal spreken als lid van de
advies commissie van de landelijke
Knok Ploeg leiding en tot allen, die met
zulke gedachten rondloopen met groo-
ten nadruk de vraag richten: bent gij
bereid, bij voorbaat bereid in deze re
geering te zien de centrale k.p. van 't
Nederlandsche volk, die gereed staat
om met uw aller hulp uit Gods kracht,
de oneindig zware maar niet hopelooze
taak te aanvaarden, om alle krachten
in het Nederlandsche volk te bundelen
en te richten op het eene doel, de her
rijzenis van het nationale bestaan van
het Nederlandsche volk. Het zal daar
voor noodzakelijk zijn, dat ieder van
ons bereid is iets.op te geven van zijn
eigen opvattingen, bereid om ook het
inzicht van hem, die boven hem ge
steld is niet van te voren als onjuist,
als slap of wat u maar wilt, te brand
merken. Het gaat vandaag aan den
dag om het „nu of nooit", misschien
om het „er op of er onder". Wij, uwe
regeering, gelooven aan de gezonde
krachten in het Nederlandsche volk.
Wij doen een beroep op u en vragen
uw aller medewerking van hoog tot
laag, waar gij ook staat. Met minder
dan dat kunt gij niet toe, zjjt gy niet
veranwoord voor de zaak van ons volk,
die toch ook u ter harte gaat, gij oude
k.p.-er, of wie gij ook zyt. Wij moeten
tezamen de nieuwe wegen vinden van
leiding en gezag, van vrijheid en zelf
tucht, van critiek en van vertrouwen.
Wij staan open voor uw wenschen en
gedachten, maar zfj zullen ons niet
van dien rechten weg afbrengen, dien
wij gezamenlijk moeten gaan.
Rekent u daarbij op ons, wij reke-
>en op u.
Met een sterk Duitschland is niet
samen te werken omdat Duitschland
alleen een politiek voert, welke op on
derwerping is gericht. Wil er van
Europa nog wat terecht komen, dan
is noodig een Europeesch althans een
West-Europeesch blok van landen,
welke zich nauw aaneensluiten, mili
tair zoowel als economisch.
Nederland heeft een taak in het
nieuwe Europa. Alleen anders dan Herr
Hitier zulks dacht. Hitier wilde een
Nederland in dienende onderwerping
aan Duitschland. In werkelijkheid
moeten wij krijgen een grooter Neder
land, dat mèt de gebiedsdeelen over
zee, èn militair èn economisch een be
langrijke bijdrage vermag te leveren
voor de stabilisatie van de politieke
verhoudingen in Europa. Het is de
roeping van Nederland een nieuwen
oorlog te voorkomen. Daarom moeten
wij van de stukken welke men van
Duitschland af zal nemen een deel
annexeeren.
Veel enthousiasme bespeuren wij
daarom nog niet. Waarom zouden wij
ons dit alles op den hals halen! Men
weegt voor- en nadeelen tegen elkaar
af en men vergeet, dat het wel eens
eenvoudig onzen plicht kon zijn aan
de verdeeling van Duitschland positief
mede te werken door een deel te an
nexeeren.
Met het glazen huis onzer neutrali
teitspolitiek is het gedaan. Wij moeten
kiezen; het is niet meer vijf minuten
voor twaalf zooals men ons in den
oorlog van zekere zijde gaarne wilde
doen gelooven. Het is twaalf uur.
Twee maal ontkwamen wij aan an
nexatie door Duitschland. Zullen wij
een derde maal dit risico loopen? En
wederom slachtveld van Europa wor
den? Een grooter Nederland zal mili
tair sterker zijn. Een grooter Neder
land zal met een grooter België en
met een grooter Frankrijk wanneer
dit tenminste niet zich zelf blijft uit
moorden de voorwaarden kunnen
scheppen voor een evenwicht van
krachten, dat op dit ondermaansche
nu eenmaal noodzakelijk schynt.
De argumenten voor annexatie zijn
met deze politiek-strategische aller
minst uitgeput..
BASTION en BAKEN
Wij lezen in het „Vrije Volk" van
26 Juni 1945.
Korte tijd na de bevrijding van het
zuiden verschenen in de zuidelijke
bladen artikelen en in de kerken bood
schappen, waarin bekend gemaakt
werd, dat zich op zedelijk gebied be
denkelijke toestanden hadden ontwik
keld en waarin gewaarschuwd werd.
Kort na de bevrijding van het oosten
verscheen dergelijke artikelen en bood
schappen in de pers en de kerken van
het oosten des lands.
Nu is de beurt aan het westen. Allen
die verantwoordelijkheid dragen, moe
ten thans duidelijke taal spreken. Tal
van meisjes, ook uit onze normale,
goede gezinnen, zetten hun gezondheid
en hun toekomst op het spel. Ouders
en meisjes moeten begrijpen, waar het
om gaat, n.l. om omgang met mannen,
die niet tevreden kunnen zijn met on
schuldig bezoek aan dancing of bio
scoop, maar die in het algemeen vooral
behoefte hebben aan geslachtsomgang
en dit na bioscoop of dancing ook ver
wachten van de meisjes, die hen ver
gezellen.
Op de Canadeesche autoriteiten
moet voorts een dringend beroep ge
daan worden, geen meisjes toe te laten
in inrichtingen en verblijven, waar
niet ook Nederlandsche jongens en
mannen vrijelijk kunnen binnengaan.
Meisjes, die er prijs op stellen, zich
zelf te blijven, moeten uit dergelijke
inrichtingen wegblijven.
Er moet veel gelegenheid gegeven
worden voor ontspanning en vermaak
van de Nederlandsche jeugd onder el
kaar.
Een sterke en voor ieder begrijpe
lijke campagne tegen de geslachts
ziekten moet worden gevoerd.
Dan kan nog veel kwaad voorkomen
worden.
Het artikeltje in „De Burcht" was
hierbij vergeleken nog tam!
UNIVERSITEIT LEIDEN.
De rector-magnificus der rijks
universiteit te Leiden deelt het vol
gende mede:
1. Met ingang van Maandag 25 Juni
1945 zullen de werkzaamheden der
universiteit, voorzoover deze betreffen
examens en tentamens, worden hervat
aan alle faculteiten met uitzondering
van die der wis- en natuurkunde.
2. Zij, die examens of tentamens
wenschen af te leggen dienen alvorens
daartoe te kunnen worden toegelaten
een schriftelijk stuk te onderteekenen,
waarbij zij verklaren:
a. na 10 Mei 1940 geen lid of be
gunstiger geweest te zijn van de N.S.B.
of een aanverwante organisatie (waar
onder mede wordt begrepen het Stu
dentenfront)
b. nimmer de van de studenten ge-
eischte loyaliteitsverklaring te hebben
geteekend.
De rector-magnificus kan om andere
redenen, dan de beide vermelde alsnog
op grond van het gedrag van den be
trokkene tijdens de bezetting de toe
lating tot de examens en tentamens
weigeren.
3. Het inlichtingenbureau der Uni
versiteit is geopend dagelijks van
9.30—12 uur en van 2.30-4.30 uur.
's Zaterdags van 9.3012 uur.
Een spoedige hervatting van het
onderwijs zal onmogelijk zijn in som
mige onderdeelen van faculteiten, we
gens de grootje verliezen, daar geleden,
en wegens verkeers- en uitrustings
moeilijkheden.
Studenten, die nu reeds colleges,
cursussen of practica wenschen te vol
gen, kunnen zich daarvoor opgeven
aan het bureau van inschrijving en
inlichtingen. Er wordt aan herinnerd,
dat de faculteit der wis- en natuur
kunde haar werkzaamheden nog niet
heeft hervat.
NIET AFWACHTEN.
Nog even wachten en wij leveren
weer
Zoo lezen wij in verschillende étala
ges en hopen, dat die wachttijd van
korten duur zal zijn.
Er zijn echter ook dingen, waarop
wij niet kunnen, niet mogen en niet
behoeven te wachten.
Dit is o.a. het geval met de toetre
ding van onze katholieke arbeiders en
arbod-doters tofc onze herrezen katho
lieke arbeidersbeweging.
Vele meldden zich, reeds werden en
kele ledenvergaderingen belegd, maar
er zijn nog te velen, die even af willen
wachten.
Zij willen nog even de kat uit den
boom kijken, hoewel zij er diep van
overtuigd zijn, dat met den opbouw
van ons vaderland geen dag mag ge
wacht worden.
Bij dien opbouw hebben echter ook
wij katholieken een belangrijke taak.
Die taak is even belangrijk voor de
toekomst van ons volk, als de princi-
pieele houding van ons R.K. werklie
denverbond met al zijn bestuurders en
de massa van zijn leden in de afgeloo-
pen jaren voor ons volk geweest is.
Hen, die niet mee wilden doen, toen
men onze organisatie tot een mantel
organisatie van de N.S.B. wilde maken,
hen verwachten wij nu weer terug om
opnieuw te gaan bouwen, zij het dan
ook met andere middelen, met nieu
were methoden en gedeeltelijk mis
schien ook met andere bestuursleden.
Wij roepen ook de jongeren op, zij
waren in het verleden soms niet met
de methodes eens, zij hebben echter in
de oorlogsjaren gezien, dat de grond
slag, waarop gebouwd werd, een ste
vige was. Laten zij nu komen om voort
bouwend op den ouden grondslag van
ons Geloof, een betere sociale toe
komst op te bouwen.
Er zijn er, die meenen, dat wij het
zelfde kunnen bereiken of zelfs beter
bereiken in een eenheidsorganisatie.
Grooter eenheid moet er inderdaad
komen, zij is trouwens al bereikt door
gemeenschappelijk overleg.
Eenheid beteekent echter geen ge
lijkvormigheid: de eenheid, die be
reikt werd en straks in de praktijk zal
naar voren komen, is de eenheid in de
verscheidenheid.
Wacht dus niet af, want gij moet
meebouwen; er valt nog zoo ontzet
tend veel te doen, voordat de gevolgen
van een liberaal verleden en een na
tionaal socialistisch bestuur overwon
nen zijn.
Uw hulp is noodig, meld U aan.
v. O.
UIT HET BOERENLAND.
Een oude boerin schrijft ons het
volgende
Mjj is ter core gekomen, dat er in
Leiden een optocht is gehouden, waar
in een linnenkast voorkwam, waar het
linnengoed uitpuilde.
De tekst hierbij deed uitkomen, dat
dit geruild was voor boter, kaas e.d. Ik
kan hier als boerin niets anders dan
mijn diepe verontwaardiging over ken
baar maken. Is de stad er dan alleen
maar op uit om den boer zwart te
maken? Wist de stad dat, toen het
grootste gedeelte van haar inwoners
de kast vol linnengoed had, de boeren-
menschen, op enkele uitzonderingen
na, slechts één (zegge en schrijven
één) verschoning hadden?
En in de jaren die achter ons liggen
hadden wij met onze groote gezinnen
dikwijls gebrek aan het allernoodigste.
Dat er geruild isbest! Maar ge
loof mij; heusch niet (op enkele uit
zonderingen na) op zoo'n groote
schaal. En als wij boerenmenschen, die
van 's morgens 4 uur tot 's avonds half
acht moeten werken dan ook nog geen
kleeding hadden terwijl bij ons de
slijtage dubbel is.
Weet de stad dan alleen maar af te
kammen? Waar blijft de wagen met
arme kinderen, met onderduikers?
Als de stad wist wat de boer heeft
gepresteerd om den gehaten bezetter
de opbrengst van den bodem uit de
klauwen te houden, hoeveel slapelooze
nachten wij hebben gehad en zorgen,
dan zou haar oordeel misschien wei
wat anders zijn. Ik heb den laatsten
tijd veel menschen gesproken, van alle
rangen en standen, en er was niemand
bij, die den boerenstand weet te ver
dedigen. Waar is, dat er door veel boe
ren hooge prijzen werden genomen.
Ook ik keur dit af. Maar weet de stad
ook, dat de tusschenhandel, die voor
het grootste gedeelte uit burgers be
staat, de werkelijke zwarte prijzen
maakte. Weet U, dat men een boer
twee pond boter voor een borstel vroeg
3 of 4 pond voor een schrobber; zes
gulden voor een pakje koffiesurrogaat;
twaalf gulden voor een flesch azijn;
acht gulden voor een pond zout; zes
tig gulden voor een surrogaatband;
1500 a 2000 gulden voor een nieuwe
fiets; 900 gulden voor een heeren-
costuum; 100 gulden voor een katoenen
jurk; 60 gulden voor een paar kousen;
30 gulden voor een meter kaaskatoen?
Dit zijn slechts enkele voorbeelden. En
als je dan weet, dat het vee moest
worden ingeleverd voor 150 a 200 gul
den per stuk en men 12 centen kreeg
voor de melk, dan geef ik de stad de
verzekering, dat er niet één boer was,
die volop kon produceeren voor het
Nederlandsche volk, als hij ook niet
eens iets extra ontving.
Het boerenvolk heeft geen schrijvers,
geen sprekers, die het voor hen op
nemen, maar met scherpe verontwaar-
digingneemt het kennis, vanwat er in
de stad omgaat. Zal het boerenvolk,
als de stad weer eens in nood komt
te verkeeren, dan weer helpen, als het
nu weet, dat er toch geen dankbaar
heid van is te verwachten?
DE RADIO KAN WEER SPELEN.
Verschillende deelen van Leiden zyn
weer van electrische stroom voorzien.
Geleidelijk zal dit voor alle deelen van
de stad het geval zijn. Voorloopig is
het rantsoen vastgesteld op 500 Watt
per dag. Dit beteekent, dat een lamp
van 100 watt circa 5 uur per dag mag
branden; dat een strijkijzer met een
verbruik van 400 watt ruim een uur
gebruikt kan worden.
Nadere mededeelingen zullen wij zoo
spoedig mogelijk plaatsen.
R.K. TURNCLUB: HARTEBRUG.
Uitgaande van de Maria Congregatie
afd. dames en meisjes en van de RK.
Vrouwelijke Jeugdbeweging wordt er
in de parochie: Hartebrug een R.K.
Turnclub opgericht voor R.K. meisjes.
De turnlessen voor de meisjes van 6
tot en met 9 jaar worden gegeven
Woensdagmiddag van 3 tot 4 uur en
van 4.30 tot 5.30 uur. door de dames
leeraressen C. v. Houten en T. Beek
man. Contributie voor deze meisjes:
10 cent per les.
De turnlessen voor de meisjes van
10 jaar en ouder worden gegeven
Vrijdagavond n.l. van 6—7 uur voor de
meisjes van 10 t/m 13 jaar; contribu
tie 15 cent per les.
Van 78 uur voor de meisjes van
14 t/m 16 jaar; contributie 16 cent per
Van 89 uur voor de meisjes van 17
jaar en ouder; contributie 20 cent per
les. Deze lessen worden gegeven door
Mh. J. Castelein, leeraar M.O.
Wegens de buurtfeesten beginnen de
lessen op Vrijdag niet 29 Juni doch
6 Juli. De contributie wordt een maand
vooruit betaald; ook al woont men een
of meer lessen niet bij, men verliest
telkens het recht op de vastgestelde
contributie, alleen ziekte, waar een
dokter is bijgeroepen, is uitgezonderd.
Bestuursleden: Mej. A. Jansen, Oude
Singel 20; Mej. J. Rijkelijkhuizen,
Pieter Kerkkoorsteeg 20; Mej. B. Ge-
nang, Haarlemmerstraat 73a; Mej. C.
Mol, Maredijk 165. P.L.